CAP. I.
1 Iesus Christen burhasso eta haraguiaren arauezco
aitzinecoac. 18 Nola hura Spiritu sainduaganic concebituric, Maria
virgina Iosephen emazteaganic iayo içan den. 21 Cergatic
icen eman çayón Iesus. 23 Emmanuel.
1 IESVS CHRIST Dauid-en semearen, Abrahamen semearen generationeco
Liburuä.
2 Abrahamec engendra ceçan Isaac. Eta Isaac-ec
engendra ceçan Iacob. Eta Iacob-ec engendra citzan Iuda eta haren
anayeac.
3 Eta Iudac engendra citzan Phares eta Zara Thamarganic.
Eta Pharesec engendra ceçan Esrom. Eta Esromec engendra ceçan
Aram.
4 Eta Aramec engendra ceçan Aminadab. Eta Aminadab-ec
engendra ceçan Naasson. Eta Naassonec engendra ceçan Salmon.
5 Eta Salmonec engendra ceçan Booz Rachabganic.
Eta Boozec engendra ceçan Obed Ruthganic. Eta Obed-ec engendra ceçan
Iesse.
6 Eta Iessec engendra ceçan Dauid reguea. Eta Dauid
regueac engendra ceçan Salomon Vriasen emazte içanaganic.
7 Eta Salomonec engendra ceçan Roboam. Eta Roboamec
engendra ceçan Abia. Eta Abiac engendra ceçan Asa.
8 Eta Asac engendra ceçan Iosaphat. Eta Iosaphatec
engendra ceçan Ioram. Eta Ioramec engendra ceçan Ozias.
9 Eta Oziasec engendra ceçan Ioatham. Eta Ioathamec
engendra ceçan Achaz. Eta Achazec engendra ceçan Ezechias.
10 Eta Ezechiasec engendra ceçan Manasse. Eta Manassec
engendra ceçan Amon. Eta Amonec engendra ceçan Iosias.
11 Eta Iosiasec engendra ceçan Iacim. Eta Iacimec
engrendra citzan Iechonias eta haren anayeac, Babylonerat eraman içan
ciradenean.
12 Eta Babylonerát eraman içan ciraden ondoan,
Iechoniasec engendra ceçan Salathiel. Eta Salathielec engendra ceçan
Zorobabel.
13 Eta Zorobabelec engendra ceçan Abiud. Eta Abiud-ec
engendra ceçan Eliacim. Eta Eliacimec engendra ceçan Azor.
14 Eta Azorec engendra ceçan Sadoc. Eta Sadoc-ec
engendra ceçan Achim. Eta Achimec engendra ceçan Eliud.
15 Eta Eliud-ec engendra ceçan Eleazar. Eta Eleazarec
engendra ceçan Mathan. Eta Mathanec engendra ceçan Iacob.
16 Eta Iacob-ec engendra ceçan Ioseph Mariaren
senharra, ceinaganic iayo içan baita Iesus, cein erraiten baita
Christ.
17 Bada Abrahamganic Dauidgananoco generatione guciac,
dirade hamalaur generatione. Eta Dauidganic Babylonerat eraman içan
ciraden arteranocoac, hamalaur generatione. Eta Babylonerat eraman içan
ciradenetic Christgananocoac, hamalaur generatione.
18 Bada Iesus Christen sortzea hunela içan da.
Ecen Maria haren ama Iosephequin fedatua cela, hec elkargana gabe, içorra
eriden cedin Spiritu sainduaganic.
19 Orduan bere senhar Iosephec, ceren iusto baitzen eta
ezpaitzuen hura diffamatu nahi, secretuqui vtzi nahi vkan çuen.
20 Baina gauça hauc gogoan cerabiltzala, huná,
Iaunaren Aingueruä aguer cequion ametsetaric, cioela, Ioseph Dauid-en
semeá, ezaicela beldur eure emazte Mariaren hartzera: ecen hartan
concebitu dena, Spiritu sainduaganic duc.
21 Eta erdiren duc seme batez eta deithuren duc haren
icena Iesus. Ecen harc saluaturen dic bere populua hayen bekatuetaric.
22 Bada haur gucia eguin içan da, Iaunac Prophetáz
erran vkan çuena compli ledinçát, cioela,
23 Huná, virginabat içorra içanen
da, eta erdiren da seme batez, eta deithuren duté haren icena Emmanuel,
cein erran nahi baita hambat nola, Iaincoa gurequin.
24 Lotaric iratzarturic bada Iosephec eguin ceçan
Aingueruäc manatu ceraucan beçala, eta har ceçan bere
emaztea.
25 Eta etzeçan hura eçagut, bere lehen semeaz
erdi cedino: eta deiceçan haren icena Iesus.
CAP. II.
1 Christ Bethlehemen iayo. 11 eta Orientetic
ethorri Çuhurrez adoratu. 13 Guero Iosephec hala manamendu
vkanic Iesus eta haren ama Maria harturic Egyptera ihes eguiten. 16
Herodesec haour chipiac hiltzen. 21 Ioseph ama-semequin Egyptetic
itzuliric, Nazarethera ethorten.
1 Iayo cenean bada Iesus Bethlehem Iudeacoan regue Herodesen
demborán, huná, Çuhurrac Orientetic ethor citecen
Ierusalemera,
2 Cioitela, Non da Iuduén regue iayo dena? ecen
ikussi dugu haren içarra Orientean, eta ethorri gara hura adora
deçagunçat.
3 Bada regue Herodes ençunic hori trubla
cedin, eta Ierusaleme gucia harequin.
4 Eta bilduric Sacrificadore principal guciac eta populuaren
Scribác, informa cedin hetaric non Christ sortzeco cen.
5 Eta hec erran cieçoten, Bethlehem Iudeacoan,
ecen hunela scribatua duc Prophetáz,
6 Eta hi Bethlehem Iudaco lurrá, ezaiz Iudaco gobernadorén
arteco chipiena, ecen hireganic ilkiren duc, Israel ene populua bazcaturen
duen gobernadorea.
7 Orduan Herodes secretuqui Çuhurrac deithuric
informa cedin hetaric diligentqui, içarra aguertu içan çayen
demboráz:
8 Eta hec Bethlehemerat igorriric, erran cieçén,
Ioanic informa çaitezte diligentqui haourtchoaz: eta eriden duqueçuenean,
iaquin eraci ieçadacue, nic-ere ethorriric adora deçadan
hura.
9 Hec bada reguea ençunic parti citecen: eta huná,
Orientean ikussi vkan çuten içarra hayén aitzinean
ioaiten cen, haourtchoa cen lekuaren gainera ethorriric gueldi cedino.
10 Eta içarra ikussiric bozcario handiz boz citecen
haguitz.
11 Eta etchera sarthuric eriden ceçaten haourtchoa
bere ama Mariarequin: eta ahozpez adora ceçaten hura, eta bere thesaurac
desplegaturic presenta cietzoten estrenác, vrrhe, encensu, eta myrrha.
12 Eta diuinoqui ametsetan aduertitu içanic ezlitecen
Herodesgana itzul, berce bidez retira citecen bere comarcarát.
13 Bada hec retiratu eta, huná, Iaunaren Aingueruä
aguertzen çayó Iosephi, dioela, Iaiquiric har itzac haourtchoa
eta haren ama, eta ihes eguic Egyptera: eta aicén han nic
darraqueadano: ecen Herodesec bilhaturen dic haourtchoa hiltzeco.
14 Iosephec bada iratzarri eta, har citzan haourtchoa
eta haren ama gauaz, eta retira cedin Egyptera.
15 Eta egon cedin han Herodesen finerano, Iaunac Prophetáz
erran çuena compli ledinçát, cioela Egyptetic deithu
vkan dut neure Semea.
16 Orduan Herodesec ikussiric nola Çuhurréz
enganatu içan cen, asserre cedin haguitz: eta bere gendea igorriric
hil citzan Bethlehemen eta haren aldiri gucietan ciraden haour bi vrthetaco
eta behereco guciac, Çuhurretaric diligentqui informatu içan
cen demboraren araura.
17 Orduan compli cedin Iaunac Hieremias Prophetáz
erran vkan çuena, cioela,
18 Voza Rhaman ençun içan da, deithore eta
nigar eta auhen handi. Rachel bere haourracgatic nigarrez egon, eta ezta
consolatu nahi içan, ceren eztiraden.
19 Baina Herodes hil eta, huná, Iaunaren Aingueruä
aguer cequión ametsetan Iosephi Egypten,
20 Cioela, iaiquiric har itzac haourtchoa eta haren ama
eta ioan adi Israeleco lurrerát, ecen haourtchoaren arimaren ondoan
çabiltzanac hil içan dituc.
21 Harc bada iratzarri eta, har citzan haourtchoa eta
haren ama, eta ethor cedin Israeleco lurrera.
22 Baina ençunic ecen Archelausec regnatzen çuela
Iudean bere aita Herodesen lekuan, beldur cedin hara ioaitera: eta ametsetan
diuinoqui aduertituric retira cedin Galileaco bazterretarát.
23 Eta hara ethorriric habita cedin Nazareth deitzen
den hirian: Prophetéz erran içan cena compli ledinçat,
ecen Nazareno deithuren cela.
CAP. III.
1 Ioannesec penitentiá eta Christen ethortea
predicatzen. 4 Ioannesen veztidurá eta viandá. 6
Bekatuén confessionea. 7 Ioannesec Phariseuac reprotchatzen.
8 Penitentiazco fructuac. 9 Abrahamen haour. 10 Aizcorá
arbore erroan. 11 Vrez eta Spiritu sainduazco Baptismoa. 12
Bahea escuan, lastoa suraco, eta bihia granereraco. 13 Christ
batheyatu.
1 Bada dembora hartan ethor cedin Ioannes baptista, predicatzen
çuela Iudeaco desertuan:
2 Eta cioela, Emenda çaitezte: ecen ceruètaco
resumá hurbil da.
3 Ecen haur da Esaias Prophetáz erran içan
cena, cioela, Desertuan oihuz dagoenaren voza da, Appain eçaçue
Iaunaren bidea, çucen itzaçue haren bidescác.
4 Ioannes hunec bada çuen bere abillamendua camellu
biloz, eta larruzco guerricoa bere guerruncean inguru: eta haren viandá
cen othiz eta bassa eztiz.
5 Orduan ethor cedin harengana Ierusaleme eta Iudea gucia,
eta Iordanaren inguruco comarca gucia.
6 Eta batheyatzen ciraden harenganic Iordanean, bere bekatuac
confessatzen cituztela.
7 Ikussiric bada anhitz Phariseuetaric eta Sadduceuetaric
ethorten ciradela haren baptismora, erran ciecén, Vipera castá,
norc auisatu çaituzte hira ethortecoari ihes daguioçuen?
8 Eguin itzaçue bada fructuac emendamenduaren digneac.
9 Eta ezteçaçuela presumi ceuroc baithan
erraitera, Abraham dugu aita: ecen badiotsuet, Iaincoac harri hautaric-ere
Abrahami haour suscita ahal dieçaqueola.
10 Bada ia aizcorá arborén errora eçarria
da: beraz arbore fructu onic eguiten eztuen gucia piccatzen da eta sura
egoizten.
11 Eguia da, nic batheyatzen çaituztet vrez emendamendutara:
baina ene ondoan ethorten dena, ni baino borthitzago da, ceinen çapatén
ekarteco ezpainaiz digne: harc batheyaturen çaituzté Spiritu
sainduaz eta suz.
12 Bere bahea bere escuan du, eta garbituren du bere larraina:
eta bilduren du bere oguibihia granerera: baina lastoa choil erreren du
behinere hiltzen ezten suan.
13 Orduan ethor cedin Iesus Galileatic Iordanera Ioannesgana,
harenganic batheya ledinçát.
14 Baina Ioannesec haguitz empatchatzen çuen hura,
cioela, Nic behar diat hireganic batheyatu, eta hi ethorten aiz enegana
?
15 Eta ihardesten çuela Iesusec erran cieçón,
Vtzac oraingotz: ecen hunela complitu behar diagu iustitia gucia. Orduan
vtzi ceçan eguitera.
16 Eta Iesus batheyatu cenean, bertan ilki cedin vretic:
eta huná, irequi içan çaizcan ceruäc, eta ikus
ceçan Iaincoaren Spiritua vsso columba baten guissán iausten
eta haren gainera ethorten
17 Eta huná vozbat cerutic, cioela, Haur da ene
Seme maitea, ceinetan neure atseguin ona hartzen baitut.
CAP. IIII.
1 Christ desertuan barur eguin ondoan Satanez tentatu.
11 Eta Aingueruèz cerbitzatu. 17 Predicatzen hassi.
18 Guero Pierris eta Andriu, Iaques eta Ioannes deithuric. 23
Euangelioa du Galilean predicatzen eta eri anhitz sendatzen.
1 Orduan Iesus eraman cedin Spirituaz desertura, deabruaz
tenta ledinçát.
2 Eta barurtu cituenean berroguey egun eta berroguey gau,
finean gosse cedin.
3 Eta ethorriric harengana tentaçaleac erran ceçan,
Baldin Iaincoaren Semea bahaiz, errac harri hauc ogui eguin ditecen.
4 Baina harc ihardesten çuela erran ceçan,
Scribatua duc, Ezta guiçona ogui beretic vicico, baina Iaincoaren
ahotic ilkiten den hitz orotaric.
5 Orduan hura du eramaiten deabruac Ciuitate saindura,
eta du eçarten templeco pinacle gainean.
6 Eta diotsó, Baldin Iaincoaren Semea bahaiz, egotzac
eure buruä beherera: ecen scribatua duc, Ecen cargu emanen drauèla
hiçaz bere Aingueruèy, eta bere escuetan eramanen autela,
eure oinaz harrian behaztopa ezadinçát.
7 Erran cieçon Iesusec, Berriz scribatua duc, Eztuc
tentaturen eure Iainco Iauna.
8 Berriz hura du eramaiten deabruac gucizco mendi gora
batetara, eta eracusten drautza munduco resuma guciac eta hetaco gloriá:
9 Eta diotsó, Hauc gucioc emanen drauzquiat, baldin
ahozpez adora baneçac.
10 Orduan diotsó Iesusec, Habil Satan, ecen scribatua
duc: Eure Iainco Iauna adoraturen duc, eta hura bera cerbitzaturen duc.
11 Orduan vtziten du hura deabruac: eta huná, Aingueruäc
ethor citecen, eta cerbitzatzen çuten hura.
12 Eta ençun vkan çuenean Iesusec, ecen
Ioannes presonér cela, retira cedin Galileara.
13 Eta vtziric Nazareth, ethor cedin eta habita Capernaum
itsas aldecoan, Zabulongo eta Nephthalingo bazterretan:
14 Compli ledinçát Esaias Prophetáz
erran içan cena, cioela,
15 Zabulongo lurrá eta Nephtalingo lurrá
itsassorraco bide aldean Iordanaz berce aldetic, Gentilén
Galileá:
16 Populu ilhumbean cetzanac argui handi ikussi vkan du:
eta herioaren regionean eta itzalean ceunçaney argui altchatu içan
çaye.
17 Orduan-danic has cedin Iesus predicatzen, eta erraiten,
Emenda çaitezte: ecen hurbil da ceruètaco resumá.
18 Eta Iesusec Galileaco itsas aldean çabilala,
ikus citzan bi anaye, Simon, Pierris erraiten dena, eta Andriu haren anayea,
egoizten çutela sarea itsassora (ecen pescadore ciraden.)
19 Eta dioste, Çatozte ene ondoan, eta eguinen
çaituztet guiça pescadore.
20 Eta hec bertan vtziric sareac iarreiqui içan
çaizcan.
21 Eta handic aitzinago iraganic, ikus citzan berceric
bi anaye, Iaques Zebedeoren semea, eta Ioannes haren anayea, vnci
batetan bere aita Zebedeorequin, bere sarén adobatzen ari ciradela:
eta dei citzan.
22 Eta hec bertan vncia eta bere aita vtziric iarreiqui
içan çaizcan.
23 Eta inguratzen çuen Galilea gucia Iesusec, hayén
synagoguetan iracasten ari cela, eta resumaco Euangelioa predicatzen çuela,
eta sendatzen çuela eritassun mota gucia, eta langore mota gucia
populuaren artean.
24 Orduan io ceçan haren famác Syria gucia:
eta presenta cietzoten gaizqui ceuden guciac, eritassun diuersez eta tormentaz
eduquiac, eta demoniatuac, eta lunaticoac, eta paralyticoac: eta sendatzen
cituen.
25 Eta gendetze handi iarreiqui cequión Galileatic,
eta Decapolistic, eta Ierusalemetic, eta Iudeatic, eta Iordanaz berce aldetic.
CAP. V.
3 Dohatsuac cein diraden. 13 Apostoluac deitzen
lurreco gatz eta munduco argui. 14 Mendi gaineco ciuitatea ecin
estal, eta nehorc ez candela vicia gaitzurupean eçarten. 16
Obra onac. 17 Christ certara ethorri. 19 Fidelén
eguimbidea. 21 Hilitzecáz, gaitzerizteaz, adulterioaz. 29
Escuineco beguiaz eta escuaz. 31 Senhar emaztén separationeaz.
33 Ez iniuriatzeco. 39 Iniuria suffritzeco. 44 Etsayac
onhesteco, eta persecutatzaleacgatic othoitz eguiteco. 48 Perfectionea.
1 Iesus bada ikussiric gendetzeac, igan cedin mendi batetara:
eta iarri cenean hurbildu içan çaizcan bere discipuluac.
2 Eta bere ahoa irequiric iracasten cituen, erraiten çuela,
3 Dohatsu dirade spirituz paubreac: ceren hayén
baita ceruètaco resumá.
4 Dohatsu dirade nigarrez daudenac: ceren hec consolaturen
baitirade.
5 Dohatsu dirade emeac: ceren hec lurra heretaturen
baitute.
6 Dohatsu dirade iustitiaz gosse eta egarri diradenac:
ceren hec asseren baitirade.
7 Dohatsu dirade misericordiosoac: ceren hæy
misericordia eguinen baitzaye.
8 Dohatsu dirade bihotzez chahu diradenac: ceren
hec Iaincoa ikussiren baituté.
9 Dohatsu dirade baquea procuratzen dutenac: ceren
hec Iaincoaren haour deithuren baitirade.
10 Dohatsu dirade iustitiagatic persecutatzen diradenac:
ceren hayén baita ceruètaco resumá.
11 Dohatsu içanen çarete nehorc iniuria
erran drauqueçuenean, eta persecutatu çaituqueztenean, eta
hitz gaichto gucia erran duqueitenean çuen contra, gueçurrez
ene causaz.
12 Boz eta aleguera çaitezte, ceren çuen
saria handi baita ceruètan: ecen hala persecutatu vkan dituzté
çuen aitzineco Prophetác.
13 Çuec çarete lurreco gatza: eta baldin
gatza gueçat badadi, cerçaz gacituren da? ezta guehiagoric
deusgay camporat iraizteco eta guiçonéz ohondicatu içateco
baicen.
14 Çuec çarete munduco arguia. Ecin estal
daite ciuitate mendi gainean iarria.
15 Eta eztute iraichequiten candelá eta hura eçarten
gaitzurupean, baina candelerean, eta argui eguiten draue etcheco guciey.
16 Hala argui begui çuen arguiac guiconén
aitzinean, çuen obra onac ikus ditzatençat, eta glorifica
deçaten çuen Aita ceruètan dena.
17 Eztuçuela vste ecen Leguearen edo Prophetén
abolitzera ethorri naicela: eznaiz ethorri abolitzera, baina complitzera.
18 Ecen eguiaz diotsuet, iragan daiteno ceruä eta
lurra, iotabat edo punctu hutsbat ezta Leguetic iraganen, gauça
guciac eguin diteno.
19 Norc-ere beraz hautsiren baitu manamendu chipién
hautaric bat, eta iracatsiren baititu hunela guiçonac, chipién
deithuren da hura ceruètaco resumán: baina norc-ere
eguinen baititu eta iracatsiren, hura handi deithuren da ceruètaco
resumán.
20 Ecen erraiten drauçuet, baldin abundosago ezpada
çuen iustitiá Scribena eta Phariseuena baino, çuec
etzaretela sarthuren ceruètaco resumán.
21 Ençun vkan duçue nola erraniçan
içan çayen lehenagocoey, Eztuc hilen: eta norc-ere hilen
baitu, hura iudicioz punitu içateco digne date.
22 Baina nic erraiten drauçuet, ecen nor-ere asserretzen
baitzayo bere anayeri causa gabe, iudicioz punitu içateco digne
datela: eta norc-ere erranen baitrauca bere anayeri, Raká, hura
conseilluz punitu içateco digne datela: eta norc-ere erranen baitrauca,
Erhoá, suzco gehennaz punitu içateco digne datela.
23 Beraz baldin eure oblationea eramaiten baduc aldarera,
eta han orhoit bahadi ecen hire anayeac baduela cerbait hire contra,
24 Vtzi eçac han eure oblationea aldare aitzinean,
eta habil: lehen appointadi eure anayerequin, eta orduan ethorriric presenta
eçac eure oblationea.
25 Aicén adisquide eure partida contrastarequin
fitetz, harequin bidean aiceno, ezemón eure partida contrastac iugeari,
eta iugeac ezemón sargeantari, eta presoinean eçar ezadin.
26 Eguiaz erraiten drauat, ezaiz ilkiren handic, renda
diroano azquen pelata.
27 Ençun vkan duçue ecen lehenagocoéy
erran içan çayela, Eztuc adulterioric iauquiren.
28 Baina nic erraiten drauçuet, Norc-ere beguiesten
baitu emazteric, hura guthicia deçançat, hambatez adulteratu
duqueela harequin bere bihotzean.
29 Bada baldin eure begui escuinac trebuca eraciten bahau,
idoqui eçac hura, eta iraitzac eureganic: ecen hobe duc hiretaco,
gal dadin hire membroetaric bat, eta eztadin hire gorputz gucia egotz gehennara.
30 Eta baldin eure escu escuinac trebuca eraciten bahau,
trenca eçac hura, eta iraitzac eureganic: ecen hobe duc hiretaco,
gal dadin hire membroetaric bat, eta eztadin hire gorputz gucia egotz gehennara.
31 Halaber erran içan da, Norc-ere vtziren baitu
bere emaztea, bemó separationeco letrá:
32 Baina nic diotsuet, ecen norc-ere vtziren baitu bere
emaztea, salbu paillardiçaren causaz, adulterio eguin eraciten draucala:
eta nor-ere vtziarequin ezconduren baita, harc adulterio iauquiten duela.
33 Berriz ençun vkan duçue, ecen lehenagocoey
erran içan çayela, Ezaiz desperiuraturen, baina rendaturen
drautzac Iaunari eure iuramendu promettatuac.
34 Baina nic diotsuet ezteçaçuen iura batre,
ez ceruäz, ecen Iaincoaren thronoa da.
35 Ezeta Lurraz, ecen haren oinetaco alkia da: ezeta Ierusalemez,
ecen regue handiaren ciuitatea da.
36 Halaber eure buruäz eztuc iuraturen, ecen bilobat
churi ezpa beltz ecin daidic.
37 Baina biz çuen hitza bay, bay: ez, ez: eta hauçaz
goiticoa, gaichtotic da.
38 Ençun vkan duçue, ecen erran içan
dela, Beguia beguiagatic, eta hortza hortzagatic.
39 Baina nic erraiten drauçuet, Eztieçoçuela
resisti gaizquiari: baina baldin norbeitec io baheça eure escuineco
mathelán, itzul ieçóc bercea-ere.
40 Eta hiri auci eguin nahi drauanari, eta eure iaccá
edequi, vtzi ieçoc mantoa-ere.
41 Eta norc-ere nahi vkanen baihau bortchatu lecoa baten
eguitera, albeitindoa harequin biga.
42 Escatzen çayanari emóc: eta hireganic
maillebatu nahi duena ezteçála iraitz.
43 Ençun vkan duçue ecen erran içan
dela, On eritziren draucac eure hurcoari, eta gaitz eritziren draucac eure
etsayari.
44 Baina nic erraiten drauçuet, Onhets itzaçue
çuen etsayac, benedicaitzaçue maradicatzen çaituztenac,
vngui eguieçue gaitz daritzuèney: eta othoitz eguiçue
oldartzen çaizquiçuenacgatic, eta persecutatzen çaituztenacgatic.
45 Çuen Aita ceruètan denaren haour çaretençat:
ecen harc ilki eraciten du bere iguzquia gaichtoén eta onén
gainera, eta igorten du vria iustoén eta iniustoén gainera.
46 Ecen baldin çuey on daritzueney on badarizteçue,
cer sari vkanen duçue? eztute publicanoéc-ere hori bera eguiten?
47 Eta baldin çuen anayey solament beguitharte
eguiten badraueçue, cer guehiago eguiten duçue? eztute publicanoec-ere
horrela eguiten?
48 Çareten bada çuec perfect, çuen
Aita ceruètan dena perfect den beçala.
CAP. VI.
1 Elemosynáz. 5 Othoitzáz. 14
Elkarri nola barkatzeco. 16 Baruraz. 19 Thesaur eguiteaz.
24 Iaincoa eta abrastassunac ecin cerbitza. 25 Vicitze temporalaz
artharic ez vkaiteco. 33 Iaincoaren resumá eta hartaraco
eguimbidea lehenic bilhatzeco.
1 Beguirauçue çuen elemosyná eztaguiçuen
guiçonén aitzinean heçaz ikus çaiteztençát:
ezpere sariric eztuçue vkanen çuen Aita ceruètan dena
baithan.
2 Bada elemosyna eguiten duanean, ezteçála
trompettá io eraci eure aitzinean, hypocritéc eguiten duten
beçala synagoguetan eta carriquetan, guiçonéz estima
ditecençát: eguiaz diotsuet recebitzen dutela bere saria.
3 Baina hic elemosyna eguiten duanean, ezalbeilequi hire
ezquerrac, cer eguiten duen hire escuinac.
4 Hire elemosyná secretuan dençat: eta eure
Aita secretuan dacussanac, rendaturen drauc aguerrian.
5 Eta othoitz eguiten duanean, ezaicela hypocritác
beçala: hæy laket ciayec congregationetan eta carrica cantoinetan
çutic daudela othoitz eguitea, guiçonéz ikus ditecençat:
eguiaz erraiten drauçuet ecen recebitzen dutela bere saria.
6 Baina othoitz eguiten duanean, sar adi eure gamberatchoan,
eta eure borthá ertsiric, othoitz eguióc eure Aita secretuan
denari: eta eure Aita secretuan dacussanac rendaturen drauc aguerrian.
7 Bada othoitz eguiten duçuenean, ezteçaçuela
anhitz edas Paganoéc beçala: ecen vste dute bere anhitz edasteaz
ençunen diradela.
8 Etzaretela beraz hetarát irudi: ecen badaqui
çuen Aitac ceren behar çareten, esca çaquizquioten
baino lehen.
9 Hunela beraz çuec othoitz eguiçue, Gure
Aita ceruètan aicena, sanctifica bedi hire icena:
10 Ethor bedi hire resumá. Eguin bedi hire vorondatea
ceruän beçala lurrean-ere.
11 Gure eguneco oguia iguc egun.
12 Eta quitta ietzaguc gure çorrac, nola guc-ere
gure çordunéy quittatzen baitrauegu.
13 Eta ezgaitzála sar eraci tentationetan, baina
deliura gaitzac gaichtotic. Ecen hirea duc resumá, eta puissancá,
eta gloriá seculacotz. Amen.
14 Ecen baldin barka badietzeçue guiçoney
bere faltác, barkaturen drauçue çuey-ere çuen
Aita cerucoac.
15 Baina baldin barka ezpadietzeçue guiçoney
bere faltác, çuen Aitac-ere eztrauzquiçue barkaturen
çuen faltác.
16 Guehiago, barur daguiçuenean, etzaretela itchura
tristetaco hypocritác beçala: ecen desguisatzen dituzté
bere beguitharteac, barur diradela guiçoney agueri diradençat:
eguiaz erraiten drauçuet, ecen recebitzen dutela bere saria.
17 Baina hic barur eguiten duanean vncta eçac eure
buruä, eta ikuz eçac eure beguithartea:
18 Guiçoney barur aicela agueri ezaquiençát,
baina eure Aita secretuan denari: eta eure Aita secretuan dacussanac rendaturen
drauc aguerrian.
19 Eztitzaçuela eguin çuen thesaurac lurrean,
non cerrenac eta herdoillác goastatzen baititu, eta non ohoinéc
çulhatzen eta ebaisten baitituzté.
20 Baina eguin itzaçue çuen thesaurac ceruän,
non ez cerrenec ez herdoillac ezpaitu goastatzen, eta non ohoinéc
ezpaitute çulhatzen ez ebaisten.
21 Ecen non baita çuen thesaura, han içanen
da çuen bihotza-ere.
22 Gorputzaren arguia da beguia, beraz baldin hire beguia
simple bada, hire gorputz gucia argui datec:
23 Baina baldin hire beguia gaichto bada hire gorputz
gucia ilhun datec: beraz baldin hitan den arguia ilhumbe bada, ilhumbe
hura cein handi date?
24 Nehorc bi nabussi ecin cerbitza ditzaque: ecen edo
batari gaitz eritziren drauca, eta berceari on: edo batarequin eduquiren
du eta bercea menospreciaturen. Ecin cerbitza ditzaqueçue Iainçoa
eta abrastassunac.
25 Halacotz erraiten drauçuet, eztuçuen
artharic çuen vicitzeaz, cer ianen duçuen eta cer edanen:
ezeta çuen gorputzaz, cerçaz veztituren çareten: ezta
vicia viandá baino guehiago, eta abillamendua baino gorputza?
26 Confideraitzaçue ceruco choriac, ecen eztute
ereiten, ez errequeitatzen, ezeta graneretara biltzen, eta çuen
Aita cerucoac hatzen ditu hec: etzarete çuec anhitzez hec baino
excellentago?
27 Eta norc çuetaric artha vkanez eratchequi, ahal
dieçaqueo bessobat bere handitassunari?
28 Eta veztiduráz cergatic çarete arthatsu?
ikas eçaçue nola landaco floreac handitzen diraden : ez nekatzen
dirade, ez iruten duté.
29 Baina erraiten drauçuet are Salomon-ere bere
gloria guciarequin eztela veztitu içan hetaric bat beçala.
30 Bada baldin landaco egun belhar dena, eta bihar labean
eçarten dena, Iaincoac hala inguru veztitzen badu: eza çuec
anhitzez areago, fede chipitacoac?
31 Eztuçuela beraz artharic erraiten duçuela,
Cer ianen dugu, edo cer edanen dugu, edo cerçaz veztituren gara?
32 (Ecen gauça hauc guciac Paganoéc bilhatzen
dituzté) ecen badaqui çuen Aita cerucoac, ecen gauça
hauen gución beharra baduçuela.
33 Baina bilha eçaçue lehenic Iaincoaren
resumá eta haren iustitiá, eta gauça hauc guciac emanen
çaizquiçue gaineraco.
34 Etzaretela bada arthatsu biharamunaz: ecen biharamunac
beretaco artha vkanen du: egunac asco du bere afflictioneaz.
CAP. VII.
1 Ez iudicatzeco. 6 Gauça saindua orey
ez emaiteco. 7 Escatzeco, bilhatzeco, bulkatzeco. 12 Scripturaren
sommarioa. 13 Bortha herssia eta çabala. 15 Propheta
falsuac. 16 Arborearen fructua. 21 Aita cerucoaren vorondatea
eguinen duena saluaturen. 22 Miraculu falsu eguiléz. 24
Hartoca edo sable gaineco etcheaz.
1 Ezteçaçuela iudica, iudica etzaiteztençát.
2 Ecen cer iugemenduz iudicaturen baituçue, iudicaturen
çarete: eta cer neurriz neurthuren baituçue, aldiz neurthuren
çaiçue.
3 Eta cergatic behatzen duc eure anayeren beguico fitsera,
eta eure beguico gapirioari ezatzayo ohartzen?
4 Edo, nola diotsóc eure anayeri, Vztac idoqui
deçadan fitsa hire beguitic, eta horrá, gapirioa hire beguian?
5 Hypocritá, idocac lehenic gapirioa eure beguitic,
eta orduan behaturen duc, idoqui deçán fitsa eure anayeren
beguitic.
6 Ezteyeçuela gauça saindua orey, eta eztitzaçuela
egotz, çuen perlác vrdén aitzinera: bere oinéz
ohondica eztitzaten, eta itzuliric çathica etzaitzaten çuec.
7 Esca çaitezte eta emanen çaiçue:
bilha eçaçue, eta eridenen duçue: bulka eçaçue,
eta irequiren çaiçue.
8 Ecen escatzen den guciac, recebitzen du: eta bilhatzen
duenac, erideiten du : eta bulkatzen duenari, irequiren çayó.
9 Ecen nor da çuetaric guiçona, baldin bere
semea ogui esca badaquió, harri emanen draucana?
10 Eta, baldin arrain esca badaquió, ala suguebat
emanen drauca?
11 Beraz çuec gaichto çaretelaric baldin
badaquiçue gauça onén çuen haourrey emaiten:
cembatez areago çuen Aita ceruètan denac emanen drauzte gauça
onac escatzen çaizquioney?
12 Bada guiçonéc çuey eguin dietzaçuen
nahi dituçuen gauça guciac, eguin ietzeçue çuec-ere
hæy halaber: ecen haur da Leguea eta Prophetác.
13 Sar çaitezte bortha herssitic: ecen bortha largoa
eta bide çabala da perditionetara irioiten duena, eta anhitz dirade
hartaric sartzen diradenac.
14 Ecen bortha herssia da eta bide herssia vicitzera eramaiten
duena: eta guti dirade hura erideiten dutenac.
15 Beguirauçue bada propheta falsuetaric, cein
ethorten baitirade çuetara ardi abiturequin: baina barnean otso
harrapari dirade.
16 Bere fructuetaric eçaguturen dituçue
hec. Ala biltzen duté elhorrietaric mahatsic, edo karduetaric ficoric?
17 Hala arbore on guciac fructu onac eguiten ditu, eta
arbore gaichtoac fructu gaichtoac eguiten ditu.
18 Arbore onac fructu gaichtoric ecin daidi, eta arbore
gaichtoac fructu onic ecin daidi.
19 Fructu onic eguiten eztuen arbore gucia piccatzen da
eta sura egoizten.
20 Bere fructuetaric beraz eçaguturen dituçue
hec.
21 Niri Iauna, Iauna, erraiten drautan gucia ezta sarthuren
ceruètaco resumán, baina ene Aita ceruètan denaren
vorondatea eguiten duena.
22 Anhitzec erranen draut egun hartan, Iauna, Iauna, eztugu
hire icenean prophetizatu, eta eztitugu hire icenean deabruac egotzi campora,
eta eztugu hire icenean verthute anhitz eguin?
23 Eta orduan erranen drauet claroqui, Egundano etzaituztet
eçagutu: parti çaitezte eneganic iniquitate eguiten duçuenóc.
24 Norc-ere bada ençuten baititu ene hitz hauc,
eta hec eguiten, hura dut comparaturen guiçon çuhur bere
etchea arroca gain batetan edificatu duenarequin:
25 Eta erori içan da vria, eta ethorri içan
dirade vr sobernác, eta eraunsi vkan duté haicéc,
eta io vkan duté etchearen contra: eta ezta erori içan: ecen
arroca gainean fundatua cen.
26 Eta norc-ere ençuten baititu ene hitz hauc,
eta ezpaititu eguiten, comparaturen da guiçon erho bere etchea sable
gainean edificatu duenarequin.
27 Eta erori içan da vria, eta ethorri içan
dirade vr sobernác, eta haicéc eraunsi vkan duté,
eta io vkan duté etche haren contra, eta erori içan da, eta
haren deseguitea handi içan da.
28 Eta guerta cedin propos hauc acabatu cituenean Iesusec,
populua miraz baitzegoen haren doctrináz.
29 Ecen iracasten cituen authoritate çuenac beçala,
eta ez Scribéc beçala.
CAP. VIII.
2 Sorhayoa. 5 Centeneraren muthil eria eta fedea.
11 Gentilén vocationea eta Iuduén iraiztea. 13
Sinhestea. 14 Pierrisen ama guinharrebá, bayeta anhitz
demoniatu eta eri sendatu. 19 Christi iarreiquiteco vorondate çuen
Scribá. 21 Bere aita ohortze beharrez congit esquez cegoen
discipulua. 24 Itsassoco tempestatea Christec cessa eraciten. 28
Eta bi demoniatu sendaturic, deabruey vrdetara ioaitera congit emaiten.
1 Eta menditic iautsi cenean gendetze handi iarreiqui
cequión.
2 Eta huná, sorhayo batec ethorriric adora ceçan
hura, cioela, Iauna, baldin nahi baduc, chahu ahal niroc.
3 Eta escua hedaturic hunqui ceçan hura Iesusec,
cioela, Nahi diat, aicén chahu. Eta bertan chahu cedin haren sorhayotassuna.
4 Orduan diotsó Iesusec, Beguirauc nehori ezterroán:
baina habil, eta eracuts ieçoc eure buruä Sacrificadoreari,
eta presenta eçac Moysesec ordenatu duen oblationea, hæy testimoniagetan
dençát.
5 Eta sarthu cenean Iesus Capernaumen, ethor cedin harengana
Centenerbat othoitz eguiten ceraucala,
6 Eta cioela, Iauna, ene muthilla diatzac etchean paralytico,
gaizqui tormentatua.
7 Eta diotsó Iesusec, Nic ethorriric sendaturen
diat hura.
8 Eta ihardesten çuela Centenerac erran ceçan,
Iauna, eznauc digne ene atharbean sar adin: baina errac solament hitza,
eta sendaturen baita ene muthilla.
9 Ecen ni-ere guiçon nauc berceren meneco,
ditudalaric neure azpico gendarmesac, eta erraiten diarocat huni, Oha,
eta ioaiten duc: eta berceari, Athor, eta ethorten duc: eta neure cerbitzariari,
Eguic haur, eta eguiten dic.
10 Eta haur ençunic Iesusec mirets ceçan:
eta dioste çarreizconey, Eguiaz erraiten drauçuet, eztudala
Israelen-ere hain fede handiric eriden.
11 Baina badiotsuet ecen anhitz Orientetic eta Occidentetic
ethorriren diradela, eta iarriren diradela Abrahamequin Isaac-equin eta
Iacob-equin ceruètaco resumán:
12 Eta resumaco semeac egotziren diradela campoco ilhumbera:
han içanen da nigar eta hortz garrascots.
13 Eta erran cieçón Iesusec Centenerari,
Ohá eta sinhetsi duán beçala eguin bequic. Eta senda
cedin haren muthilla ordu hartan berean.
14 Eta Iesusec Pierrisen etchera ethorriric, ikus ceçan
haren ama-guinharreba ohean cetzala, eta helgaitzac çaducala.
15 Eta hunqui ceçan haren escua, eta vtzi ceçan
helgaitzac, eta iaiqui cedin, eta cerbitza citzan.
16 Eta arratsa ethorri cenean, presenta cieçoten
anhitz demoniatu: eta egotz cietzen campora spirituac hitzaz, eta gaizqui
ceuden guciac senda citzan:
17 Compli ledinçát Esaias prophetáz
erran içan cena, cioela, Harc gure langoreac hartu vkan ditu, eta
gure eritassunac ekarri vkan ditu.
18 Eta ikussiric Iesusec gendetze handi bere inguruän,
mana citzan discipuluac ioan litecen berce aldera.
19 Eta hurbilduric Scriba batec erran cieçon, Magistruá,
iarreiquiren natzaic hiri, norat-ere ioanen baitaiz.
20 Eta diotsó Iesusec, Aceriec çulhoac citié
eta ceruco choriéc ohatzeac, baina guiçonaren Semeac eztic
non bere buruä reposa deçan.
21 Guero bere discipuluetaric, berce batec erran cieçon,
Iauna, permetti ieçadac behin ioan nadin neure aitaren ohorztera.
22 Eta Iesusec erran cieçon, Arreit niri, eta vzquic
hilac bere hilén ohorztera.
23 Eta vncian sarthu cenean iarreiqui içan çaizcan
bere discipuluac.
24 Eta huná, tormenta handibat altcha cedin itsassoan,
hambat non vncia bagaz estaltzen baitzen: baina bera lo cetzan.
25 Eta hurbilduric bere discipuluéc iratzar ceçaten,
ciotela, Iauna, beguira gaitzac, galdu guihoaçac.
26 Eta dioste, Cergatic çarete ici fede chipitacoac?
Orduan iaiquiric mehatcha citzan haiceac eta itsassoa: eta sossagu handia
eguin cedin.
27 Orduan gendéc mirets ceçaten, ciotela,
Ceric da haur, non haicec-ere eta itsassoac obeditzen baitute?
28 Eta iragan cenean berce aldera, Gergesenén regionera,
aitzinera ethorri içan çaizcan bi demoniatu thumbetaric ilkiric,
gucizco terribleac, hambat non nehor ecin iragan baitzaiten bide hartaríc.
29 Eta huná, heyagora eguin ceçaten, cioitela,
Cer da gure eta hire artean, Iesus Iaincoaren Semea? ethorri aiz huna ordu
baino lehen gure tormentatzera?
30 Eta cen hetaric vrrun vrdalde handibat alha cenic:
31 Eta deabruäc othoiztez çaizcan, cioitela,
Baldin campora egoizten bagaituc, permetti ieçaguc vrdalde hartara
ioaitera.
32 Eta dioste, Çoazte. Hec bada ilkiric ioan citecen
vrdaldera: eta huná, vrdalde hura gucia oldar cedin garaitic behera
itsassora, eta hil citecen vretan.
33 Orduan vrdainéc ihes eguin ceçaten: eta
ethorriric hirira, conta citzaten gauça guciac, eta cer demoniatuey
heldu içan çayen.
34 Eta huná, hiri gucia ilki cequión Iesusi
aitzinera: eta ikussi çutenean hura, othoitz eguin cieçoten
retira ledin hayen comarquetaric.
CAP. IX.
2 Iesusec paralyticoa sendatzen. 9 Mattheu deitzen.
12 Phariseuey ihardesten. 14 Bayeta Iohannesen discipuluey.
22 Odola çarión emaztea sendatzen. 27 Itsu
bi arguitzen. 32 Demoniatu mutua sendatzen. 35 Hor emen ari
predicatzen eta sendatzen. 38 Guero du Euangelioaren auançamendutan
othoitz eguitera exhortatzen.
1 Orduan sarthuric vncira iragan cedin berce aldera, eta
ethor cedin bere hirira.
2 Eta huná, presenta cieçoten paralyticobat
ohean cetzanic: eta ikussiric Iesusec hayén fedea, erran cieçón
paralyticoari, Auc bihotz on, semé, barkatu çaizquic eure
bekatuac.
3 Eta huná, Scribetaric batzuc erraiten çuten
bere baithan, Hunec blasphematzen du.
4 Eta ikussiric Iesusec hayén pensamenduac, erran
ceçan, Cergatic gaichtoqui pensatzen duçue çuen bihotzetan?
5 Ecen cein da erratchago, erraitea, Barkatu çaizquic
eure bekatuac: ala erraitea, Iaiqui adi eta ebil adi?
6 Daquiçuençat bada ecen guiçonaren
Semeac baduela authoritate lurrean bekatuén barkatzeco (orduan diotsó
paralyticoari) Iaiqui adi, har eçac eure ohea, eta habil eure etcherát.
7 Orduan iaiquiric ioan cedin bere etcherát.
8 Eta gendetzéc hori ikussiric mirets ceçaten,
eta glorifica ceçaten Iaincoa, ceinec eman vkan baitraue halaco
authoritatea guiçoney.
9 Eta handic iragaiten cela Iesusec ikus ceçan
guiçombat peage lekuan iarria Mattheu deitzen cenic, eta diotsó,
Arreit niri. Eta iaiquiric iarreiqui cequión:
10 Eta guertha cedin Iesus haren etchean mahainean
iarriric cegoela, huná, anhitz publicano eta vicitze gaichtotacoric
ethorriric, iar baitzitecen mahainean Iesusequin eta haren discipuluequin.
11 Eta hori ikussiric Phariseuéc erran cieçén
haren discipuluey, Cergatic publicanoequin eta vicitze gaichtotacoequin
iaten du çuen magistruac?
12 Orduan Iesusec hori ençunic erran ciecén,
Osso diradenéc eztute medicuren beharric, baina eri diradenéc.
13 Baina çoazte, eta ikas eçaçue
cer den, Misericordia nahi dut eta ez sacrificio. Ecen eznaiz ethorri iustoén
deitzera, baina bekatorén, emendamendutara.
14 Orduan ethor citecen harengana Ioannesen discipuluac,
cioitela, Cergatic guc eta Phariseuéc barur eguiten dugu maiz, eta
hire discipuluéc ezpaitute baruric eguiten?
15 Eta erran ciecen Iesusec, Ezconduaren gamberaco gendéc
doluric ekar ahal dirote, ezcondua hequin deno? Baina ethorriren dirade
egunac edequiren baitzaye ezcondua eta orduan barur eguinen baituqueite.
16 Halaber nehorc eztrauca eratchequiten oihal pedaçu
latzbat abillamendu çar bati: ecen compligarri eratchequiac edequiten
du abillamendutic, eta gaizquitzenago da ethendurá.
17 Eta eztute eçarten mahatsarno berria çahagui
çarretan: ezpere lehertzen dirade çahaguiac, eta mahatsarnoa
issurten, eta çahaguiac galtzen: baina mahatsarno berria çahagui
berrietan eçarten duté, eta biac beguiratzen dirade.
18 Gauça hauc hæy erraiten cerauztela, huná,
iaun batec ethorriric adora ceçan hura, cioela, Ene alaba orain
hil içan duc: baina ethorriric eçarrac eure escua haren gainean,
eta vicico baita.
19 Eta iaiquiric Iesus iarreiqui cequión, eta haren
discipuluac.
20 (Eta huná, hamabi vrthez odol iariatzez eri
cen emazte batec guibeletic ethorriric hunqui ceçan haren abillamendu
ezpaina.
21 Ecen erraiten çuen bere baithan, Baldin solament
hunqui badeçat haren abillamendua, sendaturen naiz.
22 Orduan Iesusec itzuliric eta hura ikussiric erran ceçan,
Aun bihotz on, alabá, eure fedeac saluatu au. Eta senda cedin emaztea
ordu berean).
23 Eta Iesusec ethorriric iaun haren etchera eta ikussiric
soinulariac, eta gendetzea tumultu ari cela,
24 Dioste, Retira çaitezte, ecen ezta hil nescatchá:
baina lo datza. Eta truffatzen ciraden harçaz.
25 Eta idoqui içan cenean gendetzea, sarthuric,
har ceçan haren escua: eta iaiqui cedin nescatchá.
26 Eta laster ceguian fama hunec lur hartan gucian.
27 Eta Iesus handic iragaiten cela, iarreiqui içan
çaizcan bi itsu oihuz ceudela, eta cioitela, Auc pietate guçaz,
Dauid-en semeá.
28 Eta ethorri cenean etchera, ethor citecen harengana
itsuoc, eta dioste Iesusec, Sinhesten duçue hori ahal daididala?
Diotsote, bay Iauna.
29 Orduan hunqui citzan hayén beguiac, cioela,
Çuen fedearen araura eguin bequiçue.
30 Eta irequi citecen hayén beguiac, eta debeta
citzan mehatchurequin Iesusec, cioela, Beguirauçue nehorc eztaquian.
31 Baina hec ilkiric barreya ceçaten haren famá
herri hartan gucian.
32 Eta hec ilkiten ciradela, huná, presenta cieçoten
guiçon mutu demoniatubat.
33 Eta deabrua campora egotzi içan cenean, minça
cedin mutua: eta mirets ceçaten gendetzéc, cioitela, Egundano
ezta aguertu hunelaco gauçaric Israelen.
34 Baina Phariseuéc erraiten çuten, Deabruén
princearen partez campora egoizten ditu deabruac.
35 Eta inguratzen cituen Iesusec hiri eta burgu guciac,
iracasten ari cela hayén synagoguetan, eta predicatzen çuela
resumaco Euangelioa eta sendatzen çuela eritassun mota gucia eta
langore mota gucia populuan.
36 Eta ikussiric Iesusec gendetzeac, compassione
har ceçan heçaz, ceren baitziraden errebelatuac eta barreyatuac
ardi artzainic eztutenac beçala.
37 Orduan dioste bere discipuluey, Segur vztá handi
da, baina languile guti.
38 Othoitz eguioçue bada vzta Iabeari, irion ditzan
languileac bere vztara.
CAP. X.
1 Sendatzeco dohainac. 2 Apostoluén contua
eta icenac. 7 Hec igorri predicatzera. 11 Baquea hayen recebitzalén.
16 Çuhur eta simple içateco. 17, 21 Persecutionéz.
20 Spiritu saindua Apostoluetan minço. 27 Ilhumbean
eta beharrira errana. 28 Noren nehor beldur içateco den.
29 Bi parra-chori. 30 Gure biloac contatuac. 32 Christen
aboatzeaz, edo vkatzeaz. 34 Baqueaz, ezpatáz. 35 Dissensionéz.
37 Ahaidey baino Christi hobe eritziteco. 38 Norc bere crutzea
hartzeco eta Christi iarreiquiteco. 39 Viciaren galtzea edo beguiratzea.
40 Prophetén recebitzea.
1 Orduan bere hamabi discipuluac beregana deithuric, eman
ciecen bothere spiritu satsuén contra, hayén campora egoizteco,
eta eritassun mota guciaren eta langore mota guciaren sendatzeco.
2 Bada hamabi Apostoluén icenac dirade hauc: lehena,
Simon erraiten dena Pierris, eta Andriu haren anayea: Iacques Zebedeoren
semea, eta Ioannes haren anayea.
3 Philippe eta Bartholomeo: Thomas eta Mattheu publicanoa:
Iacques Alpheoren semea eta Lebeo, icen goiticoz Thaddeo.
4 Simon Cananeoa, eta Iudas Iscariot, hura traditu-ere
çuena.
5 Hamabi hauc igor citzan Iesusec, eta eman ciecén
manamendu, cioela, Gentiletarát etzoaztela, eta Samaritanoén
hiritan etzaiteztela sar:
6 Bainaitzitic çoazte Israeleco etcheco ardi galduetara.
7 Bada partitu eta, predica eçaçue, erraiten
duçuela, Ceruètaco resumá hurbil da.
8 Eriac senda itzaçue, sorhayoac chahu itzaçue,
hilac resuscita itzaçue, deabruac campora egotz itzaçue:
dohainic recebitu duçue, eta dohainic emaçue.
9 Eztaguiçuela prouisioneric vrrhez, ez cilharrez,
ez cobrez çuen guerricoetan:
10 Ezeta maletaz bidecotzát, ez birá arropaz,
ez çapataz, ez vhez, ecen languilea bere viciaren digne da.
11 Eta cein-ere hiritan edo burgutan sarthuren baitzarete,
informa çaitezte nor den hartan digneric, eta çaudete han
parti çaitezteno.
12 Eta cembeit etchetan sarthuren çaretenean, saluta
eçaçue hura.
13 Eta baldin etchea digne bada, ethor bedi çuen
baquea haren gainera: baina baldin digne ezpada, çuen baquea çuetara
itzul bedi.
14 Eta norc-ere recebituren ezpaitzaituzte, eta ez çuen
hitzey behaturen, etche edo hiri hartaric ilkitean iharros albeitzineçate
çuen oinetaco errhautsa.
15 Eguiaz erraiten drauçuet, emequiago tractaturen
diradela Sodomaco eta Gomorrhaco lurrecoac iudicioco egunean, ecen ez hiri
hura.
16 Huná, nic igorten çaituztet çuec,
ardiac otsoén artera beçala: çareten bada çuhur
sugueac beçala, eta simple vsso columbác beçala.
17 Eta beguira çaitezte guiçonetaric: ecen
liuraturen çaituzte consistorioetara, eta bere synagoguetan açotaturen
çaituzte.
18 Eta gobernadoretara eta reguetara eramanen çarete
ene causaz, hec eta Gentiléc testimoniage haur dutençat.
19 Baina liura çaiteztenean, eztuçuela artharic
nola edo cer minçaturen çareten: ecen ordu hartan berean
emanen çaiçue cer minça çaitezqueten.
20 Ecen etzarete çuec minço çaretenac,
baina çuen Aitaren Spiritu çuetan minço dena.
21 Eta liuraturen du anayeac anayea heriotara, eta aitác
haourra: eta altchaturen dirade haourrac aita-amén contra, eta hil
eraciren dituzté.
22 Eta guciéz gaitzetsiac içanen çarete,
ene icenagatic: baina norc-ere perseueraturen baitu finerano hura saluaturen
da.
23 Eta persecutaturen çaituztenean hiri hartan,
ihes eguiçue berce batetara: ecen eguiaz erraiten drauçuet,
eztituçue inguraturen Israeleco hiri guciac, non ethor eztadin guiçonaren
Semea.
24 Ezta discipulua magistruaren gaineco, ezeta cerbitzaria
bere iaunaren gaineco.
25 Asco du discipuluac bere magistrua beçala den:
eta cerbitzariac, bere iauna beçala: baldin Aitafamiliá bera
Beelzebub deithu baduté, cembatez guehiago haren domesticoac?
26 Etzaretela beraz hayén beldur: ecen ezta deus
estaliric aguerturen eztenic, ezeta deus secreturic iaquinen eztenic.
27 Ilhumbean erraiten drauçuedana, erraçue
arguian: eta beharrira ençuten duçuena, predica eçaçue
etche gainetan.
28 Eta etzaretela beldur gorputza hiltzen dutenén,
eta arimá ecin hil deçaquetenen: bainaitzitic çareten
beldur arimá eta gorputza gehennán gal ahal ditzaquenaren.
29 Bi parra-chori eztirade dirutcho batetan saltzen? eta
hetaric bat ezta lurrera eroriren, çuen Aita gabe.
30 Etare çuen buruco bilo guciac contatuac dirade.
31 Etzaretela beraz beldur: parra-choriéc baino
çuec guehiago valio duçue.
32 Bada norc-ere aboaturen bainau guiçonén
aitzinean, aboaturen dut nic-ere hura ene Aita ceruètan denaren
aitzinean.
33 Baina norc-ere vkaturen bainau guiçonén
aitzinean, vkaturen dut nic-ere hura ene Aita ceruètan denaren aitzinean.
34 Eztuçuela vste ecen baquearen eçartera,
ethorri naicela lurrera: eznaiz ethorri baquearen eçartera, baina
ezpataren.
35 Ecen ethorri naiz guiçonaren bere aitaren contra
gudutan eçartera, eta alabáren bere amaren contra, eta errenaren
bere ama-guinharrebaren contra.
36 Eta guiçonaren etsay beraren domesticoac içanen
dirade.
37 Aita edo ama ni baino maiteago duena, ezta ene digne:
eta semea edo alabá ni baino maiteago duena, ezta ene digne.
38 Eta bere crutzea hartzen eztuena, eta niri ondotic
eztarreitana, ezta ene digne.
39 Bere vicia beguiraturen duenac, galduren du hura: eta
bere vicia galduren duenac ene causaz, beguiraturen du hura.
40 Çuec recebitzen çaituztenac, ni recebitzen
nau: eta ni recebitzen nauenac, ni igorri nauena recebitzen du.
41 Prophetaren icenean Prophetabat recebitzen duenac,
Prophetaren saria recebituren du: eta iustoaren icenean iustobat recebitzen
duenac, iustoren saria recebituren du.
42 Eta norc-ere edatera emanen baitrauca beirebat vr hotz
huts chipi hautaric bati discipuluren icenean: eguiaz diotsuet, eztuela
bere saria galduren.
CAP. XI.
2 Ioannes Baptistac Christgana igorten. 3 Haren
mandatalgoa. 13 Leguea eta Prophetác. 14 Elias. 16
Merkatuan iarriric dauden haourrac. 18 Christezco eta Ioannesezco
reputationea. 20 Chorazini, Bethsaidari, eta Capernaumi eguiten
çayen reprotchua eta mehatchua. 24 Sodoma. 25 Chipiey
Euangelioa declaratu. 26 Nekatuac eta cargatuac Christec beregana
deitzen. 29 Haren vztarria.
1 Guero guertha cedin Iesusec bere hamabi discipuluey
manamendu emaitea acabatu çuenean, parti baitzedin handic iracats
eta predica leçançat hayén hirietan.
2 Eta Ioannesec presoindeguian ençunic Christen
obrác, igorriric bere discipuluetaric biga,
3 Erran cieçon, Hi aiz ethorteco cen hura, ala
berce baten beguira gaude?
4 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén,
Çoazte eta conta ietzoçue Ioannesi, ençuten eta ikusten
dituçuen gauçác:
5 Itsuéc ikustea recrubatzen duté, eta mainguäc
badabiltza, sorhayoac chahutzen dirade, eta gorréc ençuten
duté, hilac resuscitatzen dirade, eta Euangelioa paubrey denuntiatzen
çaye.
6 Eta dohatsu da scandalizaturen eztena nitan.
7 Eta hec ioaiten ciraden beçala, has cedin Iesus
erraiten populuari Ioannesez, Ceren ikustera ilki içan çarete
desertura? haiceaz erabilten den canabera baten?
8 Baina ceren ikustera ilki içan çarete?
guiçon abillamendu preciosoz veztitu baten? huná, abillamendu
preciosoac ekarten dituztenac, reguén etchetan dirade.
9 Baina ceren ikustera ilki içan çarete?
Propheta baten? bay diotsuet eta Propheta bainoagoaren.
10 Ecen haur da ceinez scribatua baita, Huná, nic
igorten diat neure mandataria hire beguitharte aitzinean, ceinec hire bidea
appainduren baitu hire aitzinean.
11 Eguiaz erraiten drauçuet, ezta ilki emaztetaric
iayo diradenén artean nehor, Ioannes Baptista baino handiagoric:
guciagatic-ere ceruètaco resumaco chipiena hura baino handiago da.
12 Eta Ioannes Baptistaren egunetaric oraindrano, ceruètaco
resumari bortha eguiten çayo, eta keichuéc harrapatzen dute
hura.
13 Ecen Propheta guciéc eta Legueac Ioannesganano
prophetizatu vkan duté.
14 Eta, baldin nahi baduçue recebitu, haur da Elias
ethorteco cena.
15 Ençuteco beharriric duenac, ençun beça.
16 Baina norequin comparaturen dut generatione haur? Merkatuan
iarriric dauden, eta bere laguney oihuz dagozten haourtchoac beçalaco
da,
17 Ceinéc baitioite, Chirula soinu eguin drauçuegu,
eta etzarete dançatu: eressiz cantatu drauçuegu, eta eztuçue
deithoreric eguin.
18 Ecen ethorri da Ioannes iaten ez edaten eztuela, eta
erraiten duté, Deabrua du.
19 Ethorri da guiçonaren Semea iaten eta edaten
duela, eta dioite, Horra, guiçon gormanta eta hordia, publicanoén
eta vicitze gaichtotacoén adisquidea. Baina iustificatu içan
da sapientiá bere haourréz.
20 Orduan has cequién hunela reprochatzen
haren verthuteric anhitz eguin içan cen hiriey, ceren emendatu etziraden:
21 Maledictione hiri Corazin, maledictione hiri Bethsaida:
ecen baldin Tyren eta Sidonen eguin içan balirade çuec baithan
eguin içan diraden verthuteac, aspaldi çacurequin eta hautsequin
emendatu ciratequeen.
22 Etare diotsuet, Tyr eta Sidon iudicioco egunean çuec
baino emequiago tractatuac içanen diradela.
23 Eta hi Capernaum cerurano altchatu içan aicena
iffernurano beheraturen aiz: ecen baldin Sodoman eguin içan balirade
hi baithan eguin içan diraden verthuteac, egungo egunerano egon
çateán.
24 Etare badiotsuet, ecen Sodomacoac hi baino emequiago
tractatuac içanen diradela iudicioco egunean.
25 Dembora hartan ihardesten çuela Iesusec erran
ceçan, Aitá, ceruco eta lurreco Iauná, esquerrac rendatzen
drauzquiát, ceren estali baitrauztec gauça hauc çuhurréy
eta adituey, eta manifestatu baitrauztec haour chipiey.
26 Bay Aitá, ceren hala içan baita hire
placer ona.
27 Gauça guciac niri neure Aitaz eman çaizquit:
eta nehorc eztu eçagutzen Semea Aitác baicen: ezeta Aita
nehorc eztu eçagutzen Semeac baicen, eta nori-ere Semeac manifestatu
nahi vkanen baitrauca.
28 Çatozte enegana fatigatuac eta cargatuac çareten
guciác, eta nic paussu emanen drauçuet çuey.
29 Har eçaçue ene vztarria çuen gainera,
eta ikas eçaçue eneganic ecen eme naicela eta bihotzez humil:
eta çuen arimençát paussu eridenen duçue.
30 Ecen ene vztarria aisit da, eta ene cargá arin.
CAP. XII.
1 Discipuluac Sabbath egunean buruca idoquiten ari.
7 Misericordia eta Sacrificioa. 8 Sabbathoa. 13 Escu
eyharduna sendatu. 11 Ardi lecera eroria. 15 Christec eriac sendatzen.
21 Gentilén sperançá. 22 Demoniatua
sendatu. 24, 31 Blasphemioa. 25 Resuma çathitua. 28
Iaincoaren Spiritua. 33 Arbore ona edo gaichtoa. 39 Ionasen
signoa. 41 Niniuacoac. 42 Egu-erdi aldeco reguiná.
43 Spiritu gaichtoac. 49 Christen eguiazco ahaideac cein.
1 Dembora hartan ioaiten cen Iesus ereincetan gaindi Sabbath
egun batez: eta haren discipuluac ciraden gosse, eta has citecen buruca
idoquiten, eta iaten.
2 Eta Phariseuec ikussiric erran cieçoten, Horrá,
hire discipuluéc eguiten dié Sabbathoan eguin sori eztena.
3 Baina harc erran ciecén, Eztuçue iracurri
Dauid-ec gossez eguin çuena eta harequin ciradenec?
4 Nola sarthu içan cen Iaincoaren etchean, eta
propositionezco oguiac ian cituen: hetaric iatea ez haren, ez harequin
ciradenén, Sacrificadorén baicen sori etzelaric?
5 Edo eztuçue iracurri Leguean, nola Sabbath egunetan
Sacrificadoréc templean Sabbath eguna hausten dutén,
eta hoguen-gabe diraden?
6 Bada erraiten drauçuet, ecen templea baino handiagobat
hemen dela.
7 Eta baldin bacinaquite cer den, Misericordia nahi dut
eta ez sacrificio, etzintuquezten condemnatu hoguen-gabeac.
8 Ecen Sabbathoaren-ere Iaun da guiçonaren Semea.
9 Eta handic partituric hayén synagogara ethor
cedin.
10 Eta huná, cen han guiçombat escua
eyhar çuenic: eta interroga ceçaten, ciotela, Sori da Sabbath
egunean sendatzea? haur cioiten, hura accusa leçatençat.
11 Eta harc erran ciecén, Nor içanen da
çuetaric guiçona, ardibat duenic: eta, baldin hura Sabbathoan
lecera eror badadi, harturen eta altchaturen eztuena?
12 Eta cembatez da guiçona ardia baino guehiago?
Beraz sori da Sabbathoetan vngui eguitea.
13 Orduan diotsó guiçon hari, Heda eçac
eure escua. Eta heda ceçan, eta bercea beçain senda cedin.
14 Eta Phariseuéc ilkiric har ceçaten conseillu,
haren contra, nolatan hura hil leçaqueten.
15 Baina Iesusec hori eçaguturic leku eguin
ceçan handic: eta iarreiqui cequión gendalde handia, eta
hec guciac senda citzan.
16 Eta mehatchurequin debeta citzan ezleçaten manifesta.
17 Compli ledinçát Esaias prophetáz
erran içan cena, cioela,
18 Huná, ene cerbitzari elegitu dudana, ene maitea,
ceinetan hartzen baitu bere atseguin ona ene arimác: eçarriren
dut neure Spiritua haren gainean, eta iugemendu Gentiley predicaturen draue.
19 Eztu iharduquiren, ezeta oihuric eguinen, eta nehorc
eztu carriquetan haren voza ençunen.
20 Canabera çarthatua eztu chehaturen, eta kea
darión lihoa eztu iraunguiren: iugemendua victoriatan ilki eraci
diroeno.
21 Eta haren icenean Gentiléc sperança vkanen
dute.
22 Orduan presentatu içan çayó demoniatu
itsu eta mutubat: eta senda ceçan hura, halaco maneraz non itsu
eta mutu cena minço baitzen eta ikusten baitzuen.
23 Eta spanta cedin populu gucia, eta erraiten çuen,
Ezta haur Dauid-en semea?
24 Baina Phariseuéc hori ençunic,
erraiten çuten: Hunec eztitu deabruac campora egoizten Beelzebub
deabruén princearen partez baicen.
25 Baina Iesusec eçaguturic hayén pensamenduac,
erran ciecén, Bere contra partitua den resuma gucia, deseguinen
da: eta bere contra partitua den hiric edo etchec, eztu iraunen.
26 Eta baldin Satanec Satan campora egoizten badu, bere
contra partitua da: nolatan beraz iraunen du haren resumác?
27 Eta baldin nic Beelzebub-en partez campora egoizten
baditut deabruac, çuen seméc noren partez campora egoizten
dituzte? Halacotz hec çuen iuge içanen dirade.
28 Baina baldin nic Iaincoaren Spirituaz campora egoizten
baditut deabruac, beraz ethorri da çuetara Iaincoaren resumá.
29 Ezpa nolatan nehor sar ahal daite borthitz baten etchera,
eta haren ostillamendua pilla, baldin lehen esteca ezpadeça borthitza?
eta orduan haren etchea pillaturen duque.
30 Enequin eztena ene contra da, eta enequin biltzen ari
eztena barreyatzen ari da.
31 Halacotz erraiten drauçuet, bekatu eta blasphemio
gucia barkaturen çaye guiçoney: baina Spirituaren contretaco
blasphemioa barkaturen etzaye guiçoney.
32 Eta nor-ere minçaturen baita guiçonaren
Semearen contra, barkaturen çayo hari: baina nor-ere minçaturen
baita Spiritu sainduaren contra, etzayo barkaturen hari ez secula hunetan,
ez ethorteco denean:
33 Edo eguiçue arbore ona, eta haren fructua on:
edo eguiçue arbore vstela, eta haren fructua vstel: ecen fructutic
arborea eçagutzen da.
34 Viperén castá, nolatan vngui minça
ahal çaitezquete gaichto çaretelaric? ecen bihotzeco abundantiatic
ahoa minço da.
35 Guiçon onac bihotzeco thesaur onetic idoquiten
ditu gauça onac : eta guiçon gaichtoac thesaur gaichtotic
idoquiten ditu gauça gaichtoac.
36 Baina badiotsuet, eçen guiçonéc
erran duqueiten hitz alfer guciaz, contu rendaturen dutela iudicioco egunean.
37 Ecen eure hitzetaric iustificaturen aiz, eta eure hitzetaric
condemnaturen aiz.
38 Orduan ihardets ceçaten Scribetaric eta Phariseuetaric
batzuc, cioitela, Magistruá, nahi guendiquec hireganic cembeit signo
ikussi.
39 Baina harc ihardesten çuela erran ciecén,
Natione gaichtoa eta adulteroa signo esquez dago: baina signoric etzayo
emanen, Ionas prophetaren signoa baicen.
40 Ecen hala nola Ionas balenaren sabelean hirur egun
eta hirur gau içan baitzén: hala içanen da guiçonaren
Semea lurraren bihotzean, hirur egun eta hirur gau.
41 Niniuaco guiçonac iaiquiren dirade iudicioan
natione hunequin, eta condemnaturen dute haur: ceren hec emendatu baitziraden
Ionasen predicationera, eta huna, Ionas bainoagoa hemen.
42 Egu-erdico reguiná iaiquiren da iudicioan natione
hunequin, eta harc condemnaturen du haur: ceren ethor baitzedin
lurraren bazterretic Salomonen sapientiaren ençutera, eta huná,
Salomon bainoagoa hemen.
43 Bada spiritu satsua ilki denean guiçonaganic,
leku leihorréz dabila, paussu bilha, eta eztu erideiten.
44 Orduan erraiten du, Itzuliren naiz neure ilki naicen
etchera. Eta ethorri denean, erideiten du hutsa, escobaturic eta appainduric.
45 Orduan ioaiten da, eta hartzen ditu berequin berceric
çazpi spiritu bera baino gaichtoagoac, eta sarthuric habitatzen
dirade han, eta guiçon haren fina hatsea baino gaichtoago da: hala
natione gaichto huni-ere helduren çayó.
46 Eta hura oraino populuari minço çayola,
huná, haren ama eta anayeac ceuden lekorean, harequin minçatu
nahiz.
47 Eta cembeitec erran cieçón, Hará,
hire ama eta hire anayeac lekorean diaudec, hirequin minçatu nahiz.
48 Baina harc ihardesten çuela erran cieçón
hura erran cionari, Nor da ene ama, eta nor dirade ene anayeac?
49 Eta hedaturic bere escua bere discipuluén gainera,
erran ceçan, Huná ene ama eta ene anayeac.
50 Ecen norc-ere eguinen baitu ene Aita ceruètan
denaren vorondatea, hura da ene anaye, eta arreba, eta ama.
CAP. XIII.
3 Haci ereillearen comparationea. 18 Haren declarationea.
10, 14 Cergatic Christ comparationez minço den. 21 Persecutionea.
22 Mundua, abrastassunac. 24 Hiracaren comparationea. 31
Mustarda bihiarena. 33 Altchagarriarena. 44 Thesaur landán
gordearena. 45 Perlena. 47 Itsassora egotzi sarena. 54
Christ bere herrian menospreciatu.
1 Egun hartan berean Iesus etchetic ilkiric, iar cedin
itsas costán.
2 Eta bil cedin harengana gendetze anhitz, hambat non
vnci batetara sarthuric iar baitzedin: eta gendetze gucia itsas costán
cegoen.
3 Eta erran cieçén anhitz gauça comparationez,
cioela, Huná, ereillebat ilki cedin ereitera.
4 Eta ereitean hacitic batzu eror citecen bide
bazterrera: eta choriac ethorri içan dirade, eta iretsi vkan dituzte
hec.
5 Eta batzu erori içan dirade leku harriçuetara,
non ezpaitzuten heuragui lurric: eta bertan ilki citecen, ceren ezpaitzuten
lur barneric.
6 Guero iguzquia goratu eta, erre içan dirade,
eta ceren ezpaitzuten erroric, eyarthu içan dirade.
7 Eta batzu erori içan dirade elhorri artera: eta
handitu içan dirade elhorriac, eta itho vkan dituzte hec.
8 Eta batzu erori içan dirade lur onera: eta fructu
renda ceçaten, batac ehun, berceac hiruroguey, eta berceac hoguey
eta hamar.
9 Ençuteco beharriric duenac, ençun beça.
10 Orduan hurbilduric discipuluéc erran cieçoten,
Cergatic comparationez minço atzaye?
11 Eta harc ihardesten çuela, erran ciecén,
Ceren çuey eman baitzaiçue ceruètaco resumaco secretuén
eçagutzea, baina hæy etzaye eman.
12 Ecen norc-ere baitu, hari emanen çayó,
eta hambatez guehiago vkanen du: baina norc-ere ezpaitu, hari duena-ere
edequiren çayó.
13 Halacotz comparationez minço natzaye: ceren
dacussatelaric ezpaitute ikusten, eta ençuten dutelaric ezpaitute
ençuten, ez aditzen.
14 Hala complitzen da hetan Esaiasen prophetiá,
ceinec baitio, Ençutez ençunen duçue, eta ez adituren:
eta dacussaçuela ikussiren duçue eta etzaizquiote oharturen.
15 Ecen guicendua da populu hunen bihotza, eta beharriéz
gogorqui ençun vkan duté, eta beguiac ertsi vkan dituzté:
beguiez ikus, eta beharriéz ençun, eta bihotzaz adi ezteçaten,
eta conuerti eztitecen, eta senda eztitzadan.
16 Bada dohatsu dirade çuen beguiac, ecen ikusten
duté: eta çuen beharriac, ecen ençuten duté.
17 Ecen eguiaz erraiten drauçuet, anhitz Prophetac
eta iustoc desiratu vkan dutela ikustera çuec ikusten dituçuen
gaucén, eta ezpaitituzte ikussi: eta ençutera, ençuten
dituçuen gaucén, eta ezpaitituzte ençun.
18 Çuec bada ençuçue ereillearen
comparationea.
19 Noiz-ere nehorc ençuten baitu resuma hartaco
hitza, eta ez aditzen, ethorten da Gaichto hura, eta harrapatzen du haren
bihotzean erein cena: haur da bide bazterrean hacia recebitu duena.
20 Eta leku harriçuetara hacia recebitu duena,
haur da, hitza ençuten, eta hura bertan bozcariorequin recebitzen
duena:
21 Baina eztu erroric bere baithan, halacotz da iraute
gutitaco: eta tribulationeric edo persecutioneric hitzagatic heltzen denean,
bertan scandalizatzen da.
22 Eta elhorri artera hacia recebitu duena, haur da hitza
ençuten duena, baina mundu hunetaco arthác, eta abrastassunezco
enganioac ithotzen duté hitza, eta fructuric eztu eguiten.
23 Baina lur onera hacia recebitu duena, haur da hitza
ençuten eta aditzen duena, ceinec fructu ekarten baitu eta eguiten,
batac ehun, eta berceac hiruroguey, eta berceac hoguey eta hamar.
24 Berce comparationebat proposa ciecén, cioela,
Comparatu da ceruètaco resumá haci ona bere landán
erein duen guiçonarequin.
25 Baina guiçonac lo ceunçala, ethor cedin
haren etsaya, eta erein ceçan hiraca, ogui artean: eta ioan cedin.
26 Eta handitu cenean belharra, eta fructu eguin çuenean,
orduan aguer cedin hiraca-ere.
27 Orduan ethorriric aitafamiliaren cerbitzariéc
erran cieçoten, Iauna, eztuc haci ona erein eure landan? nondic
du beraz hiraca?
28 Eta harc erran ciecén, Guiçon etsayac
hori eguin du. Eta cerbitzariéc erran cieçoten, Nahi duc
bada goacen eta bil deçagun hura?
29 Eta harc erran ciecén, Ez: hiracaren biltzean
oguia-ere idoqui ezteçaçuen harequin batean.
30 Vtzitzaçue biac elkarrequin handitzera vzta-arterano:
eta vzta demborán, erranen drauet biltzaley, Bil eçaçue
lehenic hiracá, eta hers eçaçue açautoz erratzecotzat:
baina oguia bil eçaçue ene granerera.
31 Berce comparationebat proposa ciecén, cioela,
Comparatu da ceruètaco resumá, mustarda bihi guiçon
batec harturic bere landán erein duenarequin.
32 Cein baita haci gucietaco chipiena, baina handitu denean,
berce belharrac baino handiago da: eta arbore bilhatzen da, hambat non
ethorten baitirade ceruco choriac, eta ohatzeac eguiten baitituzte haren
adarretan.
33 Berce comparationebat erran ciecén, cioela
, Comparatu da ceruètaco resumá altchagarriarequin, cein
emazte batec harturic hirur neurri irinen barnean gorde vkan baitu, gucia
altcha dadin arterano.
34 Gauça hauc guciac erran cietzén Iesusec
comparationez gendetzey, eta comparatione gabe etzayen minçatzen.
35 Compli ledinçát Prophetáz erran
içan dena, cioela, Irequiren dut comparationez neure ahoa: declaraturen
ditut munduaren fundatzetic gorderic egon içan diraden gauçác.
36 Orduan vtziric populua ethor cedin etchera Iesus: eta
ethorri içan çaizcan bere discipuluac, cioitela, Declara
ieçaguc landaco hiracaren comparationea.
37 Eta harc ihardesten çuela érran ciecén,
Haci ona ereiten duena da guiçonaren Semea.
38 Eta landá da mundua: eta haci ona, resumaco
haourrac dirade: eta hiracá, Gaichtoaren haourrac dirade:
39 Eta hura erein duen etsaya, da deabrua: eta vztá,
munduaren fina da: eta vzta biltzaleac, Aingueruäc dirade.
40 Bada hala nola biltzen baitute hiracá, eta suan
erratzen, hala içanen da mundu hunen finean.
41 Igorriren ditu guiçonaren Semeac bere Aingueruäc,
eta bilduren dituzte haren resumatic scandalo guciac, eta iniquitate eguiten
dutenac.
42 Eta egotziren dituzte labe daichecanera: han içanen
da nigar eta hortz garrascots.
43 Orduan iustoéc arguituren duqueite iguzquiac
beçala, bere Aitaren resumán. Ençuteco beharriric
duenac ençun beça.
44 Berriz comparatu da ceruètaco resumá
thesaur landa batetan gorderic dagoenarequin, hura eridenic guiçon
batec estali vkan du: eta harçazco bozcarióz ioaiten da,
eta duen gucia saltzen du, eta landa hura erosten.
45 Berriz comparatu da ceruètaco resumá
guiçon marchant perla ederrén bilha dabilanarequin
46 Ceinec precio handitaco perlabat eriden çuenean,
ioanic sal baitzeçan çuen gucia, eta eros baitzeçan
hura.
47 Berriz comparatu da ceruètaco resumá
sare itsassora egotzi batequin, eta gauça mota gucietaric
biltzen duenarequin:
48 Cein bethe içan cenean idoqui baitzeçaten
vr ezpondara: eta iarriric bil citzaten onac vncietara, eta gaichtoac camporát
iraitz citzaten.
49 Hala içanen da munduaren finean: ethorriren
dirade Aingueruäc, eta separaturen dituqueizte gaichtoac iustoén
artetic.
50 Eta egotziren dituqueizte labe daichecanera: han içanen
da nigar eta hortz garrascots.
51 Erraiten draue Iesusec, Aditu dituçue gauça
hauc guciac? Diotsate, Bay Iauna.
52 Eta harc erran ciecén, Halacotz Scriba ceruètaco
resumán iracatsia den gucia, comparatu da cembeit aitafamilia bere
thesauretic gauça berriric eta çaharric idoquiten duen batequin.
53 Eta guertha cedin comparatione hauc acabatu cituenean,
Iesus iragan baitzedin handic.
54 Eta ethorri cenean bere herrira, iracasten cituen hec
berén synagoguetan: hámbat non spantatuac baitzeuden,
eta erraiten baitzuten, Nondic huni sapientia haur eta verthuteac?
55 Ezta haur charpanter-seme? ezta horren ama Maria deitzen,
eta horren anayeac Iacques eta Ioses eta Simon eta Iuda?
56 Eta horren arrebác eztirade guciac gu baithan?
nondic bada huni gauça hauc gucioc?
57 Eta scandalizatzen ciraden hartan. Eta Iesusec erran
ciecén, Ezta Prophetaric ohore gabe bere herrian eta bere etchean
baicen.
58 Eta etzeçan eguin han verthute anhitzic, hayén
incredulitatearen causaz.
CAP. XIIII.
2 Herodesec Christez duen opinionea. 3, 10 Ioannes
Baptistaren hatzamaiteco eta hiltzeco causá. 13 Christ desertura
retiratzen. 17 Borz oguiezco eta bi arrainezco miraculua. 23
Mendian Christec othoitz eguiten. 26 Eta itsas gainez çabilala.
30 Pierris hundatzetic beguiratzen. 31 Fedea duda gabe içateco.
1 Dembora hartan ençun ceçan Herodes Tetrarchac
Iesusen famá:
2 Eta erran ciecen bere cerbitzariey, Haur Ioannes Baptistá
da, hura resuscitatu içan da hiletaric, eta halacotz verthutéc
obratzen duté hunetan.
3 Ecen Herodesec hatzamanic Ioannes esteca ceçan,
eta presoindeguian eçar, Herodias haren anaye Philipperen emaztearen
causaz.
4 Ecen erraiten ceraucan hari Ioannesec, Eztuc sori hori
duán.
5 Eta hura hil nahi çuelaric populuaren beldur
cen, ceren Propheta beçala baitzaducaten hura.
6 Bada Herodesen sor eguneco bestá eguiten cenean,
dança cedin Herodiasen alabá artean: eta Herodesen gogara
eguin ceçan.
7 Nondic iuramendurequin prometta baitzieçon, emanen
ceraucala cer-ere esca bailedi.
8 Harc bada aitzinetic amáz instruitu içanic,
Indac (dio) hemen platean Ioannes Baptistaren buruä.
9 Eta triste cedin regue: baina cinaren, eta harequin
mahainean iarriric ceudenén causaz, mana ceçan eman lequión.
10 Eta igor ceçan Ioannesi presoindeguian buruären
edequi eracitera.
11 Eta ekarri içan da haren buruä platean,
eta eman cequión nescatchari, eta harc presenta cieçón
bere amari.
12 Guero ethor citecen haren discipuluac, eta eraman ceçaten
haren gorputza, eta ohortz ceçaten: eta ioanic conta cieçoten
Iesusi.
13 Eta hori ençunic Iesus parti cedin handic
vnci batetan leku desertu batetara appart: eta ençunic gendetzeac
oinez iarreiqui içan çaizcan hirietaric.
14 Eta ilkiric Iesusec ikus ceçan gendetze handibat
eta compassione har ceçan heçaz, eta hayén arteco
eriac senda citzan.
15 Eta arrats aldean ethorri içan çaizcan
bere discipuluac, cioitela, Leku desertua duc haur, eta ordua ia iragan,
eyec congit gendetzey, burguètarát ioanic iateco eros deçatençat.
16 Baina Iesusec erran ciecén, Eztute ioaiteco
mengoaric, eyeçue ceuroc iatera.
17 Eta hec diotsote, Eztiagu hemen borz ogui eta bi arrain
baicen.
18 Eta harc erran ciecen, Ekaztaçue huna.
19 Eta populua belhar gainean iartera manaturic, eta borz
oguiac eta bi arrainac harturic, beguiac cerurat goitituric, gratiác
renda citzan, eta hautsiric eman cietzen discipuluey oguiac, eta discipuluéc
gendetzey.
20 Eta ian ceçaten guciéc, eta ressasia
citecen: eta goiti citzaten çathi soberatuetaric hamabi sasqui betheric.
21 Eta ian çutenac ciraden borz milla guiçonen
inguruä, emazteac eta haourrac gabe.
22 Eta bertan Iesusec bortcha citzan bere discipuluac
vncian sartzera, eta haren aitzinean berce aldera iragaitera: populuari
congit lemon bizquitartean.
23 Eta congit emanic populuari, igan cedin mendira bereciqui,
othoitz eguin leçançát. Eta arrastu cenean ber-bera
cen han.
24 Eta vncia ia itsassoaren artean cen, baguéz
tormentatua: ecen haice contra cen.
25 Eta gauären laurgarren veillán ioan cedin
hetara Iesus, itsas gainez çabilala.
26 Eta hura ikussiric itsas gainez çabilala, discipuluac
trubla citecen, erraiten çutela, Fantosmabat da, eta beldurtiz oihu
eguin ceçaten.
27 Baina bertan minça cequién Iesus, cioela,
Sporça çaitezte: ni naiz etzaretela beldur.
28 Eta ihardesten ceraucala Pierrisec erran ceçan,
Iauna, baldin hi bahaiz, mana neçac hiregana ethortera vr gainez.
29 Bada harc erran ceçan, Athor. Eta iautsiric
vncitic Pierris ioan cedin vr gainez, Iesusgana ethor ledinçát.
30 Baina haicea sendo ikussiric, icit cedin: eta hundatzen
hassi cenean oihu eguin ceçan, cioela, Iauna, salua neçac.
31 Eta bertan Iesus escua hedaturic lot cequión,
eta diotsó, O fede chipitacoá, cergatic dudatu duc?
32 Eta sarthu ciradenean vncira, sossega cedin haicea.
33 Orduan vncian ciradenéc ethorriric adora ceçaten
hura, cioitela, Eguiazqui Iaincoaren Seme aiz.
34 Eta berce aldera iraganic ethor citecen Genesaretco
lurrera.
35 Eta hura eçagutu vkan çutenean leku hartaco
guiçonéc, igor ceçaten inguruco aldiri gucietara,
eta presenta cietzoten eri ciraden guciac.
36 Eta othoitz eguiten ceraucaten solament hunqui leçaten
haren abillamendu ezpaina, eta hunqui vkan çuten guciac, senda citecen.
CAP. XV.
3 Guiçonén doctrináz. 12 Scandalizatzeaz.
13 Landare erroetaric idoquiren denaz. 18 Cerc nehor satsutzen
duen. Chananearen alabá sendatu. 24 Christ norgatic igorri
içan den. 26 Haourrén oguiaz. 28 Fedeaz. 30
Christec eriac sendatzen. 36 Çazpi oguiezco miraculua.
1 Orduan ethorten dirade Iesusgana Ierusalemetar Scriba
eta Phariseu batzu, dioitela,
2 Cergatic hire discipuluéc iragaiten dute aitzinecoen
ordenança? ecen eztitie ikutzen bere escuac oguia iaten dutenean.
3 Eta harc ihardesten çuela erran ciecén,
Eta çuec cergatic iragaiten duçue Iaincoaren manamendua çuen
ordenançaz?
4 Ecen Iaincoac manatu vkan du, dioela, Ohoraitzac eure
aita eta ama. Eta, Aita edo ama maradicaturen duena, herioz hil bedi.
5 Baina çuec dioçue, Norc-ere erranen baitrauca
aitari edo amari, Eneganic den dono gucia probetchaturen çaic: ohora
ezpadeça-ere bere aita edo bere ama hoguen gabe date.
6 Eta ezdeustu vkan duçue Iaincoaren manamendua
çuen ordenançáz.
7 Hypocritác, vngui prophetizatu vkan du çueçaz
Esaiasec, dioela,
8 Populu haur ahoz hurbiltzen çait, eta ezpainéz
ohoratzen nau: baina hauén bihotza vrrun da eneganic.
9 Baina alferretan ohoratzen naute, iracasten dituztela
doctrinatzát guiçonén manamenduac.
10 Eta populua beregana deithuric erran ciecén,
Ençun eçaçue eta adi eçaçue.
11 Eztu ahoan sartzen denac satsutzen guiçona:
baina ahotic ilkiten denac satsutzen du guiçona.
12 Orduan hurbilduric bere discipuluéc erran cieçoten,
Eçagutu duc nola Phariseuac propos hori ençunic scandalizatu
içan diraden?
13 Eta harc ihardesten çuela erran ceçan,
Ene Aita ceruètacoac landatu eztuen landare gucia erroetaric idoquiren
da.
14 Vtzitzaçue, itsuric itsuén guidari dirade:
baldin itsuac itsua guida badeça, biac hobira eroriren dirade.
15 Orduan ihardesten çuela Pierrisec erran cieçon,
Declara ieçaguc comparatione hori.
16 Eta Iesusec erran ceçan, Oraino çuec-ere
adimendu gabe çarete?
17 Oraino eztuçue aditzen ecen ahoan sartzen den
gucia, sabelera ioaiten dela, eta retreitera egoizten dela?
18 Baina ahotic ilkiten diradenac, bihotzetic partitzen
dirade, eta hec satsutzen dute guiçona.
19 Ecen bihotzetic partitzen dirade pensamendu gaichtoac,
hiltzecác, adulterioac, paillardiçác, ohoinqueriác,
testimoniage falsuac, gaitzerraitecác.
20 Hauc dirade guiçona satsutzen dutenac: baina
escuac ikuci gaberico iateac, eztu guiçona satsutzen.
21 Eta ilkiric handic Iesus ioan cedin Tyreco eta Sidongo
comarquetarat.
22 Eta huná, emazte Chananeabat aldiri hetaric
ilkiric, oihuz iar cedin, ciotsola, Auc pietate niçaz Dauid-en seme
Iauná, ene alaba duc deabruaz gaizqui tormentatua.
23 Baina harc etzieçon ihardets hitzic. Orduan
hurbilduric bere discipuluéc othoitz ceguioten, cioitela, Emóc
congit: ecen oihuz diaoc gure ondoan.
24 Eta harc ihardesten çuela erran ceçan,
Eznaiz igorri Israeleco etcheco ardi galduetara baicen.
25 Eta harc ethorriric adora ceçan hura, cioela,
Iauna, aiuta neçac.
26 Eta harc ihardesten çuela erran ceçan,
Eztun gauça bidezcoa haourrén oguiaren hartzea, eta chakurrey
egoiztea.
27 Baina harc erran ceçan, Hala duc, Iauna, baina
chakurrec-ere bere nabussién mahainetic erorten diraden appurretaric
iaten dié.
28 Orduan ihardesten çuela Iesusec erran cieçón,
O emaztea, handi dun hire fedea: eguin bequin nahi dunán beçala.
Eta senda cedin haren alabá orduandanic.
29 Eta partituric handic Iesus ethor cedin. Galileaco
itsas aldera: eta iganic mendira, iar cedin han.
30 Orduan ethor cedin harengana anhitz gendetze, çutela
berequin mainguric, itsuric, muturic, hebainic eta anhitz berceric: eta
eçar citzaten Iesusen oinetara, eta senda citzan.
31 Hala non populuac mirets baitzeçan çacusquianean
mutuac minçatzen, hebainac sendaturic, mainguäc çabiltzala,
itsuéc ikusten çutela: eta glorifica ceçaten Israeleco
Iaincoa.
32 Orduan Iesusec beregana deithuric bere discipuluac
erran ceçan, Compassione dut populu huneçaz: ecen ia hirur
egun du enequin dagoela, eta eztute cer ian deçaten: eta eztitut
baruric igorri nahi, bidean flaca eztitecençat.
33 Eta bere discipuluéc diotsote, Nondic guri hambat
ogui desertuan hunambat genderen ressasiatzeco?
34 Eta dioste Iesusec, Cembat ogui dituçue? Eta
hec erran cieçoten, Çazpi, eta arraintcho batzu.
35 Orduan mana ceçan populua lurrean iartera.
36 Eta harturic çazpi oguiac eta arrainac, gratiac
rendaturic hauts citzan, eta eman cietzén bere discipuluey: eta
discipuluéc populuari.
37 Eta ian ceçaten guciéc, eta ressasia
citecen: eta goiti citzaten çathi soberatuetaric çazpi sasqui
betheric.
38 Eta ian çutenac ciraden, laur milla guiçon,
emazteac eta haourrac gabe.
39 Orduan congit emanic gendetzeari, igan cedin vnci batetara:
eta ethor cedin Magdaleco bazterretara.
CAP. XVI.
4 Ionasen signoa Phariseuey emaiten. 6 Hayén
altchagarria. 13 Gendéc Christez duten reputationea. 16
Christ prometattu içan cena, nola Iesus den. 17 Fedea
Iaincoaganic heldu. 18 Harriaren gainean Eliçá. 19
Gakoac. Lotzea. Lachatzea. 21 Christec aitzinetic bere herioa
erraiten. 23 Pierris Sathan deithu. 24 Christi iarreiqui
nahi çayonac cer eguiteco. 25 Vicitzearen galtzea edo erideitea.
1 Eta ethorriric Phariseuéc eta Sadduceuéc,
tentatzen çutela requiri ceçaten cembeit signo cerutic eracuts
liecén.
2 Baina harc ihardesten çuela erran ciecén,
Arratsean, erraitten duçue, Dembora eder eguinen du: ecen
gorri da ceruä.
3 Eta goicean dioçue, Egun tempestate eguinen
du: ecen ceruä orzgorri gaitz da. Hypocritác, ceruären
irudiaz, iugeatzen daquiçue, eta demboretaco signoéz ecin
diroçue?
4 Generatione gaichtoa edo adulteroa signo esquez dago,
eta signoric etzayo hari emanen Ionas prophetaren signoa baicen. Eta hec
vtziric ioan cedin.
5 Eta ethorri ciradenean haren discipuluac berce aldera,
ahanz cequién ogui hartzera.
6 Eta Iesusec erran ciecen, Gogoauçue eta beguira
çaitezte Phariseuén eta Sadduceuén altchagarritic.
7 Eta hec iharduquiten çutén bere artean,
cioitela, Hori dio, ceren oguiric hartu eztugun.
8 Eta Iesusec eçaguturic erran ciecén, Cer
diharducaçue ceurón artean, fede chipitacoác, ceren
oguiric hartu eztuçuen?
9 Oraino eztuçue aditzen, eta etzarete guehiagóric
orhoit borz milla guiçonén borz oguiéz, eta
cembat sasqui goititu cintuzten?
10 Ezeta laur milla guiçonén çazpi
oguiéz, eta cembat sasqui goititu cintuzten?
11 Nola eztuçue aditzen ecen eztrauçuedala
oguiz erran, beguira cindeizten Phariseuén eta Sadduceuén
altchagarritic?
12 Orduan adi ceçaten ecen etzuela erran, beguira
litecen ogui altchagarritic, baina Phariseuén eta Sadduceuén
doctrinatic.
13 Eta ethorri cenean Iesus Cesareaco bazter Philipperenetara,
interroga citzan bere discipuluac, erraiten çuela, Ni nor naicela
dioite guiçonéc, guiçonaren Semea?
14 Eta hec erran ceçaten, Batzuc, Ioannes Baptista:
eta bercéc, Elias: eta bercéc, Hieremias, edo Prophetetaric
bat.
15 Dioste, Eta çuec nor naicela dioçue?
16 Ihardesten çuela Simon Pierrisec erran ceçan,
Hi aiz Christ Iainco viciaren Semea.
17 Eta ihardesten çuela Iesusec erran cieçón
hari, Dohatsu aiz Simon Ionaren semeá: ecen haraguiac ez odolac
eztrauc hori reuelatu, baina ene Aita ceruètan denac.
18 Baina are nic erraiten drauat, ecen hi aicela Pierris,
eta Harri hunen gainean edificaturen dudala neure Eliçá:
eta iffernuco borthác etzaizcala hari garaithuren.
19 Eta hiri emanen drauzquiat ceruètaco resumaren
gakoac, eta cer-ere lothuren baituc lurrean, lothua içanen duc ceruètan:
eta cer-ere lachaturen baituc lurrean, lachatua içanen duc ceruètan.
20 Orduan mana citzan expressuqui bere discipuluac nehori
ezlerroten, hura cela IESVS CHRIST.
21 Orduandanic has cedin Iesus bere discipuluey declaratzen,
ecen behar çuela ioan Ierusalemera, eta anhitz suffritu Ancianoetaric
eta Sacrificadore principaletaric, eta Scribetaric, eta heriotara eman
behar cela, eta hereneco egunean, resuscitatu.
22 Eta hura appartaturic has cequión Pierris reprotchatzen,
cioela, Eurorçaz auc pietate, Iauna: etzaic hiri hori helduren.
23 Eta harc itzuliric erran cieçón Pierrisi,
Guibelerat adi eneganic Satan, empatchu atzait: ecen eztituc aditzen Iaincoaren
diraden gauçác, baina guiçonén diradenac.
24 Orduan Iesusec erran ciecén bere discipuluey,
Baldin nehor ene ondoan ethorri nahi bada, renuntia beça bere buruäz,
eta har beça bere crutzea, eta berrait niri.
25 Ecen norc-ere nahi vkanen baitu saluatu bere vicia,
galduren du hura: eta norc-ere galduren baitu bere vicia ene causaz, eridenen
du hura.
26 Ecen cer probetchu du guiçonac baldin mundu
gucia irabaz badeça, eta bere arima gal badeça? edo cer emanen
du guiçonac bere arimaren recompensamendutan?
27 Ecen guiçonaren Semea ethorriren da bere Aitaren
glorián bere Aingueruèquin: eta orduan rendaturen drauca
batbederari bere obrén araura.
28 Eguiaz diotsuet, badirade hemen present diradenetaric
batzu, herioa dastaturen eztutenic, guiçonaren Semea bere resumara
ethorten ikus diroiteno.
CAP. XVII.
2 Christ transfiguratu. 5 Hura ençuteco.
11 Elias. 13 Ioannes Baptista. 15 Lunaticoa sendatu.
17 Apostoluén incredulitatea. 20 Fedearen botherea.
21 Orationea eta barura. 22 Christec bere passiónea
aitzinetic erraiten. 25 Tributa pagatzen.
1 Eta sey egunen buruän, har citzan Iesusec Pierris
eta Iacques eta Ioannes haren anayea, eta eraman citzan appart mendi gora
batetara.
2 Eta transfigura cedin hayén aitzinean, eta argui
cedin haren beguithartea iguzquia beçala, eta haren abillamenduac
churi citecen arguia beçala.
3 Eta huná, ikus citzaten Moyses eta Elias harequin
minço ciradela.
4 Eta ihardesten çuela Pierrisec erran cieçón
Iesusi, Iauna, on duc gu hemen garén: nahi baduc, eguin ditzagun
hemen hirur tabernacle, bat hire, eta bat Moysesen, eta bat Eliasen.
5 Oraino hura minço cela, huná, hodey argui
batec estal citzan hec: eta huná vozbat hodeyetic, cioela, Haur
da ene Seme maitea, ceinetan neure atseguin ona hartzen baitut: huni beha
çaquizquiote:
6 Eta hori ençunic discipuluac eror citeçen,
bere beguithartén gainera, eta icit citecen haguitz.
7 Orduan ethorriric Iesusec hunqui citzan hec, eta erran
ciecén, Iaiqui çaitezte, eta etzaretela beldur.
8 Eta goitituric bere beguiac nehor etzeçaten ikus
Iesus bera baicen.
9 Eta menditic iausten ciradela, mana citzan Iesusec,
cioela, Nehori ezterroçuela visionea, guiçonaren Semea hiletaric
resuscita daiteno.
10 Eta interroga ceçaten bere discipuluéc,
cioitela, Cergatic beraz Scribéc erraiten dute ecen Elias behar
dela lehen ethorri?
11 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén,
Elias ethorriren bada lehen, eta bere staturaco ditu gauça guciac:
12 Baina erraiten drauçuet ecen Elias ia ethorri
dela, eta hura eztute eçagutu vkan, baina eguin dute harçaz
nahi vkan duten gucia: hala guiçonaren Semeac-ere suffrituren du
hetaric.
13 Orduan adi ceçaten discipuluéc ecen Ioannes
Baptistáz erran cerauela.
14 Eta ethorri ciradenean populuagana, ethor cedin harengana
guiçombat, haren aitzinean belhauricatzen cela,
15 Eta cioela, Iauna, auc pietate ene semeaz, ecen lunatico
duc eta gaizqui tormentatzen: ecen maiz erorten duc sura, eta maiz vrera.
16 Eta presentatu diraueat hura hire discipuluey, eta
ecin sendatu dié.
17 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ceçan,
O natione sinheste gabea eta bihurriá, noizdrano finean çuequin
içanen naiz? noizdrano finean suportaturen çaituztet ? ekardaçue
hura huna.
18 Eta mehatcha ceçan deabrua Iesusec, eta ilki
cedin harenganic: eta senda cedin muthilla orduandanic.
19 Orduan ethorriric Iesusgana appart discipuluéc
erran cieçoten, Cergatic guc ecin campora egotzi vkan dugu hura?
20 Eta Iesusec erran ciecen, Çuen sinheste gabeagatic:
ecen eguiaz diotsuet, baldin mustarda bihibat den becembat fede
baduçue, erranen draucaçue mendi huni, Iregan adi hemendic
hara: eta iraganen da, eta etzaiçue deus impossibleric içanen.
21 Baina deabru mota haur ezta ilkiten orationez
eta barurez baicen.
22 Eta hec Galilean vsatzen çutela, erran ciecén
Iesusec, Içanen da, guiçonaren Semea liuraturen baita guiçonen
escuetara:
23 Eta hilen dute hura: baina hereneco egunean resuscitaturen
da: eta triste citecen haguitz.
24 Eta ethorri içan ciradenean Capernaumera, ethor
citecen Pierrisgana didrachmác recebitzen cituztenac, eta erran
cieçoten, Çuen magistruac didrachmác eztitu pagatzen?
25 Dio, Bay. Eta etchean sarthu içan cenean, aitzin
cequión IESVS, cioela, Simon, cer irudi çaic? Lurreco reguéc
norenganic hartzen dituzté tributac eta taillac? beré haourretaric,
ala bercetacoetaric?
26 Diotsa Pierrisec, Bercetacoetaric. Diotsa Iesusec,
Beraz libre dituc haourrac.
27 Baina scandaliza eztitzagunçát, itsassora
ioanic, egotzac amuä: eta lehen iganen den arraina har eçac,
eta haren ahoa irequiric eridenen baituc staterabat: harturic hura eman
iecéc enegatic eta hiregatic.
CAP. XVIII.
1 Ceruètaco resumán nor guehien. 4
Humilitatea. 5 Chipiaren recebitzea Christen icenean. 6 Ez
nehor scandalizatzeco. 10 Chipiac ez menospreciatzeco. 11 Certara
Christ ethorri. 12 Ardi errebelatua. 15 Correctione fraternala.
17 Excommunicationea. 21, 35 Barkatzea. 23 Bere cerbitzariey
contu esquez dauen reguearen comparationea.
1 Ordu hartan berean ethor citecen Iesusgana discipuluac,
cioitela, Nor da handiena ceruètaco resuman?
2 Eta deithuric haourtchobat beregana Iesusec, eçar
ceçan hura hayén artean.
3 Eta erran ceçan, Eguiaz erraiten drauçuet,
baldin conuerti ezpaçaitezte, eta haourtchoac beçalaca ezpaçaitezte,
etzarete sarthuren ceruètaco resumán.
4 Norc-ere bada bere buruä humiliaturen baitu haourtcho
haur den beçala, hura da handiena ceruètaco resumán?
5 Eta norc-ere recebituren baitu hunelaco haourtchobat
ene icenean, ni recebitzen nau.
6 Baina norc-ere scandalizaturen baitu ni baithan sinhesten
duten chipi hautaric bat, harc hobe luque vrka lequión bere leppoan
asto-errota harribat, eta hunda ledin itsas hundarrean.
7 Maledictione munduari scandaloén causaz: ecen
necessario da scandaloac datocen, badaric-ere maledictione guiçon
hari, ceinez scandalo ethorten baita.
8 Baldineta eure escuac edo eure oinac trebuca eraciten
bahau trenca eçac hura eta iraitzac eureganic, hobe duc hire, mainguric
edo escubakoitzdun vicitzean sar adin, ecen ez bi escuac edo bi oinac dituála
suco gehennara iraitz adin.
9 Eta baldin eure beguiac trebuca eraciten bahau, idocac
hura, eta iraitzac eureganic: hobe duc hire, begui batarequin vicitzean
sar adin, ecen ez bi beguiac dituala suco gehennara iraitz adin.
10 Beguirauçue menosprecia ezteçaçuen
chipi hautaric bat: ecen erraiten drauçuet hauen Aingueruèc
bethiere dacussatela ene Aita ceruetan denaren beguithartea.
11 Ecen ethorri içan da guiçonaren Semea
galdu cenaren saluatzera.
12 Cer irudi çaiçue? baldin guiçon
batec ehun ardi baditu, eta hetaric bat errebela badadi, eztitu lauroguey
eta hemeretziac vtziten, eta mendietara ioanic eztu errebelatu cena bilhatzen?
13 Eta baldin guertha badadi eriden deçan hura,
eguiaz erraiten drauçuet ecen bozcario guehiago duela harçaz,
ecen ez lauroguey eta hemeretzi errebelatu etziradenez.
14 Halaber ezta çuen Aita ceruètan denaren
vorondatea chipi hautaric bat gal dadin.
15 Eta baldin hire anayec hire contra faltatu badu, oha
eta reprehendi eçac hura, hire eta haren beraren artean: baldin
behatzen baçaic, irabaci duc eure anayea.
16 Baina baldin behatzen ezpaçaic, har itzac eurequin
oraino bat edo biga: biga edo hirur testimonioren ahoan hitz gucia fermu
dençat.
17 Eta baldin hæy behatzen ezpaçaye, erróc
Eliçari: eta baldin Eliçari behatzen ezpaçayó,
albeiheduca pagano eta publicano beçala.
18 Eguiaz erraiten drauçuet, cer-ere lothuren baituçue
lurrean, lothua içanen da ceruän: eta cer-ere lachaturen baituçue
lurrean, lachatua içanen da ceruän.
19 Berriz diotsuet ecen baldin çuetaric biguec
consenti badeçate lurraren gainean, esca ditecen gauça gucia
eguinen çayela ene Aita ceruetan denaz.
20 Ecen non baitirade biga edo hirur bilduric ene icenean,
han naiz hayén artean.
21 Orduan harengana hurbilduric Pierrisec erran ceçan,
Iauna, cembatetarano bekatu eguinen du ene contra ene anayec, eta barkaturen
draucat? ala çazpitarano?
22 Diotsó IESVSEC, Eztiossát çazpitarano,
baina çazpitan hiruroguey eta hamarretarano.
23 Halacotz da comparatu ceruètaco resumá
beré cerbitzariequin contu eguin nahi vkan duen regue batequin.
24 Eta contu eguiten hassi cenean, presenta cequión
bat, hamar-milla talent hari çor ceraucanic.
25 Eta ceren harc ezpaitzuen nondic paga, mana ceçan
haren iaunac sal ledin hura, eta haren emaztea, eta haourrac, eta cituen
gauça guciac: eta çorra paga ledin.
26 Halacotz cerbitzari hunec bere buruä lurrera egotziric
supplicatzen çuen hura, cioela, Iauna, auc patientia enegana, eta
gucia pagaturen drauát.
27 Orduan compassione harturic cerbitzari haren iaunac,
vtzi ceçan, eta çorra quitta cieçon.
28 Baina ilkiric cerbitzari hunec eriden ceçan
bere cerbitzari quidetaric bat, ehun dinero çor ceraucanic: eta
hura hatzamanic ithotzen çuen, cioela, Paga neçac çor
duanaz.
29 Eta bere cerbitzari-quideac haren oinetara bere buruä
egotziric othoitz eguiten ceraucan, cioela, Auc patientia enegana, eta
gucia pagaturen drauat.
30 Baina harc etzuen eguin nahi vkan, aitzitic ioanic
eçar ceçan hura presoinean, çorra paga liroeno.
31 Bada ikussiric haren cerbitzari-quidéc cer eguin
içan cen, triste citecen haguitz: eta ethorriric declara cieçoten
bere iaunari eguin içan cen gucia.
32 Orduan hura deithuric bere iaunac diotsa, Cerbitzari
gaichtoá, çor hura gucia quittatu drauat, ceren othoitz eguin
baitrautac:
33 Ez-auena hic-ere eure cerbitzari-quideaz pietate vkan
behar, nic-ere hiçaz pietate vkan dudan beçala?
34 Orduan asserreturic bere iaunac sargeantey hura eman
ciecén, hari çor ceraucan gucia paga lieçaqueono.
35 Hala ene Aita ceruètan denac-ere eguinen drauçue
çuey, baldin batbederac bere anayeri gogotic faltác barka
ezpadietzoçue.
CAP. XIX.
2 Eriac sendatu. 3, 7 Separationezco letrá.
12 Chikiratua. 13 Escuén impositionea. 14 Haur
chipiac. 17 Manamenduén beguiratzea. 21 Perfect içatea.
23 Abratsac. 29 Gucia Christgatic vtzi duqueenaz.
1 Eta guertha cedin, Iesus propos hauc acabaturic parti
baitzedin Galileatic, eta ethor baitzedin Iudeaco bazterretara, Iordanaren
berce aldeaz.
2 Eta iarreiqui cequión gendetze handi, eta senda
citzan han.
3 Orduan ethor citecen harengana Phariseuac tentatzen
çutela, eta ciotsatela, Vtzi ahal diro guiçonac bere emaztea
eceinere causagatic?
4 Baina harc ihardesten çuela erran ciecén,
Eztuçue iracurri ecen Creaçaleac hatsetic eguin cituela arra
eta emea?
5 Eta erran çuela, Halacotz vtziren ditu guiçonac
aita eta ama, eta iunctaturen çayó bere emazteari, eta içanen
dirade biac haraguibat.
6 Bada guehiagoric eztirade biga, baina haraguibat. Beraz
Iaincoac iunctatu duena, guiçonac ezteçala separa.
7 Diotsate, Cergatic beraz Moysesec manatu vkan du separationeco
letraren emaitera, eta haren vtzitera?
8 Dioste, Moysesec çuen bihotzeco gogortassunagatic
permettitu drauçue çuen emaztén vtzitera: baina hatsetic
etzén hala.
9 Eta erraiten drauçuet ecen norc-ere vtziren baitu
bere emaztea, paillardiçagatic baicen, eta berce batequin ezconduren
baita, adulterio iauquiten duela: eta vtzi denarequin ezconduren datenac
adulterio iauquiten duqueela.
10 Diotsate bere discipuluéc, Baldin horlaco bada
guiçonaren emaztearequilaco beharquia, eztuc on ezconcea.
11 Baina harc erran ciecén, Eztute guciéc
ardiesten hitz haur, baina eman içan çayenéc.
12 Ecen badirade chikiratuac amaren sabeletic hala iayo
içan diradenac: eta badirade chikiratuac, guiçonéz
chilkiratu içan diradenac: eta badirade chikiratuac ceruétaco
resumagatic bere buruäc chikiratu vkan dituztenac. Har ahal deçanac,
har beça.
13 Orduan haourtchoac presentatu içan çaizcan
escuac gainean eçar lietzençat eta othoitz leguiançat:
eta discipuluec mehatcha citzaten.
14 Baina Iesusec dioste, Vtzitzaçue haourtchoac,
eta enegana ethortetic eztitzaçuela empatcha: ecen hunelacoén
da ceruètaco resumá.
15 Eta escuac gainean eçarri cerauztenean, parti
cedin handic.
16 Eta huná, cembeitec hurbilduric erran cieçón,
Magistru oná, cer vngui eguinen dut vicitzé eternala dudançat?
17 Eta harc erran cieçón, Cergatic deitzen
nauc on? eztuc nehor onic bat baicen, eta hura, Iaincoa: baldin
vicitzean sarthu nahi bahaiz, beguiraitzac manamenduac.
18 Diotsó, Cein? Eta Iesusec erran ceçan
Eztuc hilen, Eztuc adulteraturen, Eztuc ebatsiren, Eztuc testimoniage falsuric
erranen.
19 Ohoraitzac aita eta ama. Eta, Onhetsiren duc eure hurcoa
eure buruä beçala.
20 Diotsó guiçon gazteorrec, Horiac guciac
beguiratu citiat neure gaztetassunetic: cer oraino falta çait?
21 Diotsó Iesusec, Baldin perfect içan nahi
bahaiz, oha, sal eçac duana, eta eman iecéc paubrey: eta
vkanen duc thesaurbat ceruän: eta athor, arreit niri.
22 Eta ençun çuenean guiçon gazteorrec
hitz hori, ioan cedin tristeric: ecen on handiac cituen.
23 Orduan Iesusec erran ciecén bere discipuluey,
Eguiaz erraiten drauçuet, ecen abratsa nequez sarthuren dela ceruètaco
resumán.
24 Eta berriz diotsuet, errachago dela cablebat orratzaren
chulhotic iragan dadin, ecen ez abratsa Iaincoaren resumán sar dadin.
25 Gauça hauc ençunic haren discipuluac
spanta citecen haguitz, cioitela, Nor da beraz salua ahal daitenic?
26 Eta Iesusec hetarat behaturic, erran ciecén,
Guiçonac baithan hori impossible da: baina Iaincoa baithan gauça
guciac possible dirade.
27 Orduan ihardesten çuela Pierrisec erran cieçón,
Huná, guc vtzi citiagu gauça guciac, eta iarreiqui gaitzaizquic
hiri: cer içanen da beraz gure?
28 Eta Iesusec erran ciecén, Eguiaz diotsuet, ecen
çuec niri iarreiqui çaizquidatenóc, regenerationean
iarriren denean guiçonaren Semea bere maiestatearen thronoan, iarriren
çaretela çuec-ere hamabi thronoén gainean, iugeatzen
dituçuela Israeleco hamabi leinnuac.
29 Eta norc-ere vtzi baituque etcheric, edo anayeric,
edo arrebaric, edo aita, edo ama, edo emaztea, edo haourric, edo landaric
ene icenaren causaz, ehunetan hambat recebituren duela, eta vicitze eternala
heretaturen.
30 Baina anhitz lehen diradenac, içanen
dirade azquen: eta azquenac, lehen.
CAP. XX.
1 Languileac mahastira alocatzen. 15 Begui malignoa.
18 Bere passionea Iesusec aitzinetic declaratzen. 20 Zebedeoren
emaztearen requestá. 28 Christ gure ministre eta redemptore.
30 Itsu bi arguitzen.
1 Ecen, comparatu da ceruètaco resumá aitafamilia
batequin, cein ilki içan baita arguiaren beguian languile alocatzera
bere mahasticotzat.
2 Eta languilequin accordaturic dinero batetan eguneco,
igor citzan bere mahastira.
3 Eta ilkiric hirur orenén inguruän, ikus
citzan berce alfer ceuden batzu plaçán.
4 Eta erran ciecén, Çoazte çuec-ere
ene mahastira, eta bide datena emanen drauçuet.
5 Eta hec ioan citecen. Berriz ilkiric sey eta bedratzi
orenén inguruän, eguin ceçan molde berean.
6 Eta hameca orenen inguruän ilkiric, eriden citzan
berce alfer ceuden batzu, eta dioste, Cergatic hemen çaudete egun
gucian alfer?
7 Diotsate, Ceren nehorc ezpaiquaitu alocatu. Dioste,
Çoazte çuec-ere ene mahastira, eta bide datena recebituren
duçue.
8 Eta arrastu cenean, erran cieçón mahasti
iabeac bere recebidoreari. Dei itzac languileac, eta paga iecéc
alocairuä, hassiric azquenetaric lehenetarano.
9 Eta ethorri ciradenean hameca orenen inguruän alocatuac
recebi ceçaten dinero bana.
10 Eta ethorriric lehenéc-ere, vste vkan dute guehiago
recebituren çutela: baina recebi ceçaten hec-ere dinero baná.
11 Eta recebitu çutenean, murmuratzen çuten
aitafamiliaren contra,
12 Cioitela, Azquen hauc orembat eguin dié lanean,
eta gure bardin eguin dituc, ekarri baitugu egunaren cargá,
eta beroa.
13 Eta harc ihardesten çuela hetaric bati erran
cieçón, Adisquideá, eztrauät hiri bidegaberic
eguiten: ez aiz dinero batetan enequin accordatu?
14 Har eçac hire dena, eta habil: baina nahi diarocat
azquen huni eman, hiri bay becembat.
15 Ala eznaiz haiçu nahi dudanaren eguitera neure
onéz? ala hire beguia gaichto da, ceren ni on bainaiz?
16 Hala içanen dirade azquenac, lehen: eta lehenac,
azquen: ecen anhitz dirade deithuac, baina guti elegituac.
17 Eta Iesusec Ierusalemera igaitean, har citzan hamabi
discipuluac appart bidean, eta erran ciecén,
18 Huná, igaiten gara Ierusalemera, eta guiçonaren
Semea liuraturen çaye Sacrificadore principaley eta Scribey, eta
hura condemnaturen dute hiltzera:
19 Eta hura dute liuraturen Gentiley, escarnia, eta açota,
eta crucifica deçatençat: baina hereneco egunean resuscitaturen
da.
20 Orduan ethor cedin harengana Zebedeoren semen amá
bere semequin, gurtzen, eta cerbait escatzen çayola.
21 Eta harc erran cieçón, Cer nahi dun?
Diotsó, Ordena eçac iar ditecen ene bi seme hauc, bata hire
escuinean, eta bercea ezquerrean, hire resumán.
22 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ceçan,
Eztaquiçue ceren esquez çaudeten: edan ahal diroçue
nic edateco dudan copa? Eta batheya ahal çaitezquete ni batheyaturen
naicen baptismoaz? Diotsote, Bay.
23 Orduan dioste, Ene copá edanen baduçue,
eta ni batheyaturen naicén baptismoaz batheyaturen baçarete:
baina ene escuinean edo ezquerrean iartea, ezta ene emaiteco, baina emanen
çaye ene Aitaz appainduric dauèney.
24 Eta hura ençunic berce hamarrac
bekaitz citecen bi anayéz.
25 Iesusec bada hec beregana deithuric, dio, Badaquiçue
ecen nationetaco princiéc seignoriatzen dutela hayen gainean: eta
handiéc authoritatez vsatzen dutela hayén gaynean.
26 Ordea ezta hala içanen çuen artean: baina
nor-ere handi nahi içanen baita çuen artean, biz çuen
muthil:
27 Eta nor-ere nahi içanen baita çuen artean
lehen içan, biz çuen cerbitzari.
28 Hala nola guiçonaren Semea ezpaita ethorri cerbitzatu
içatera, baina cerbitzatzera, eta bere viciaren rançoinetan
anhitzengatic emaitera.
29 Eta hec Iericotic partitzen ciradela, gendetze handi
iarreiqui cequión.
30 Eta huná, bi itsu bide bazterrean ceudenec,
ençunic ecen Iesus iragaiten cela, oihu eguin ceçaten, cioitela,
Auc pietate guçaz Dauid-en seme Iauná.
31 Eta gendetzeac mehatchatzen cituen hec ichil litecençát,
baina hec oihu guehiago eguiten çuten, cioitela, Auc pietate guçaz
Dauid-en seme Iauná.
32 Eta gueldituric Iesusec dei citzan, eta erran ceçan,
Cer nahi duçue daguiçuedan?
33 Diotsote, Iauna, gure beguiac irequi ditecen.
34 Eta compassione harturic Iesusec hunqui citzan hayén
beguiac: eta bertan ikustea recebi ceçaten hayén beguiéc,
eta hari iarreiqui cequizquión.
CAP. XXI.
7 Christec Ierusalemen bere sartzea eguiten. 12
Saltzaleac eta erosleac templetic egoizten. 14 Eriac sendatzen.
16 Bere recebitzaleac sustengatzen. 19 Ficotzea eyhartzen.
22 Fedearen indarra orationean. 25 Ioannesen Baptismoa. 31
Iaincoaren vorondatea eguiten dutenac. 32 Iudu incredulac. 33
Mahasti alocairutan emanaren comparationea. 42 Har cantoin nabussia.
43 Iuduac iraizten, eta Gentilac recebitzen.
1 Eta Ierusaleme aldera ciradenean, eta ethor citecenean
Bethphagera, Oliuatzetaco mendi aldera, orduan Iesusec igor citzan bi discipulu,
2 Erraiten cerauela, Çoazte çuen aurkaco
burgura, eta bertan eridenen duçue asto emebat estecatua, eta vmebat
harequin: lachaturic ekar ietzadaçue.
3 Eta baldin nehorc deus badarraçue, erraçue
ecen Iaunac behar dituela: ecen bertan igorriren ditu hec.
4 Bada haur gucia eguin içan da Prophetáz
erran cena compli ledinçát, cioela,
5 Erroçue Siongo alabari, Huná, eure reguea
ethorten çain mansoric, eta asto emearen, eta vztarricoaren vme
arraren gainean iarria.
6 Discipuluac bada ioan citecen, eta eguin ceçaten
Iesusec ordenatu cerauèn beçala.
7 Eta ekar citzaten astoa eta vmea, eta eçar citzaten
hayén gainean bere abillamenduac, eta iar eraci ceçaten hayén
gainean.
8 Eta gendetze handic heda citzaten bere abillamenduac
bidean, eta bercéc adarrac piccatzen cituzten arboretaric, eta bidean
hedatzen.
9 Eta aitzinean ioaiten eta iarreiquiten cen populua oihuz
cegoen, cioela, Hosanna Dauid-en semeá: benedicatu dela Iaunaren
icenean ethorten dena, Hosanna leku gorenetan aicená.
10 Eta sarthu cenean hura Ierusalemen, ciuitate gucia
moui cedin, cioela, Nor da haur?
11 Eta populuac erraiten çuen, Haur da Iesus Prophetá
Galilean den Nazareteco.
12 Eta sar cedin Iesus Iaincoaren templean, eta egotz
citzan campora templean saltzen eta erosten ari ciraden guciac: eta cambiadorén
mahainac itzul citzan, eta vsso colombác saltzen cituztenen cadirác.
13 Eta dioste, Scribatua da, Ene etchea, orationetaco
etche deithuren da: baina çuec hura gaichtaguin lece eguin duçue.
14 Orduan ethor citecen harengana itsuac eta mainguäc
templean: eta senda citzan hec.
15 Baina ikussiric Sacrificadore principaléc eta
Scribéc harc eguin cituen miraculuac, eta haourraco oihuz
ceudela templean, eta erraiten çutela, Hosanna Dauid-en semeá:
gaitzi cequién.
16 Eta erran cieçoten, Badançuc hauc cer
dioitén? Eta Iesusec erran ciecén, Bay: eztuçue egundano
iracurri, Haourrén eta edosquiten dutenén ahotic complitu
vkan duc laudorioa.
17 Eta hec vtziric, ilki cedin hiritic campora Bethaniarat:
eta ostatu har ceçan han.
18 Eta goicean hirirát itzultzen cela, gosse cedin.
19 Eta ikussiric ficotzebat bidearen gainean, ethor cedin
hartara, eta etzeçan deus hartan eriden hostoric baicen: eta diotsa,
Guehiago fructuric hireganic sor eztadila seculan. Eta eyhar cedin bertan
ficotzea.
20 Eta hori ikussiric discipuluéc mirets ceçaten,
cioitela, Nolatan bertan eyhartu içan da ficotzea?
21 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén,
Eguiaz erraiten drauçuet, baldin fede baduçue, eta duda ezpadeçaçue,
ez solament ficotzeari eguin içan çayona eguinen duçue,
baina are baldin mendi huni badarroçue, Khen adi, eta iraitz adi
itsassora eguinen da.
22 Eta cerere galde eguinen baituçue orationean
sinhesten duçuela, recebituren duçue.
23 Eta ethorri cenean templera, Sacrificadore principalac
eta populuco Ancianoac, hura iracasten ari cela, ethor citecen harengana,
cioitela, Cer authoritatez gauça horiac eguiten dituc? eta norc
hiri eman drauc authoritate hori?
24 Ihardesten çuela Iesusec erran ciecén,
Interrogaturen çaituztet nic-ere çuec gauça batez,
cein badarradaçue nic-ere erranen drauçuet, cer authoritatez
gauça hauc eguiten ditudan.
25 Ioannesen Baptismoa nondic cen? cerutic ala guiçonetaric?
Eta hec baciharducaten berac baithan, cioitela, Baldin erran badeçagu,
Cerutic: erranen draucu, Cergatic bada hura eztucue sinhetsi?
26 Eta baldin badarragu, Guiçonetaric: beldur gara
communaren: ecen guciéc daducate Ioannes Prophetatan.
27 Eta ihardesten ceraucotela Iesusi, erran ceçaten,
Etzeaquiagu. Erran ciecén harc-ere, Eztrauçuet nic-ere erraiten
cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
28 Baina cer irudi çaiçue, Guiçon
batec cituen bi seme: eta hurbilduric lehenagana, erran ceçan, Semé
habil, egun trabailla adi ene mahastian:
29 Harc ihardesten çuela erran ceçan, Eztiat
nahi: baina guero vrriquituric, ioan cedin.
30 Guero hurbilduric berceagana, erran cieçón
halaber. Eta harc ihardesten çuela erran ceçan, Ni nihoac
iauna, Eta etzedin ioan.
31 Bi hautaric ceinec eguin çuen bere aitaren
vorondatea? Diotsate, Lehenac. Dioste Iesusec, Eguiaz erraiten drauçuet
ecen publicanoac eta paillardác aitzincen çaizquiçuela
Iaincoaren resumara.
32 Ecen ethorri da Ioannes çuetara iustitiazco
bideaz, eta eztuçue hura sinhetsi: baina publicanoéc eta
paillardéc sinhetsi vkan dute: eta çuec hori ikussiric,
etzarete emendatu guero, haren sinhestera.
33 Berce comparationebat ençuçue. Cen aitafamiliabat,
ceinec landa baitzeçan mahastibat, eta hura hessiz ingura baitzeçan,
eta hartan hobibat eguin ceçan lacotzát, eta edifica ceçan
dorrebat, eta aloca ciecén laborariey: eta camporat ioan cedin.
34 Bada fructuén sasoina hurbildu cenean, igor
citzan bere cerbitzariac laborarietara, fructuén recebitzera.
35 Eta laborariéc harturic haren cerbitzariac,
bata çaurt ceçaten, eta bercea hil, eta bercea lapida.
36 Berriz igor ceçan berce cerbitzariric lehenac
baino guehiago, eta hæi halaber eguin ciecén.
37 Azquenean igor ceçan hetara bere semea, erraiten
çuela, Ondraturen dute ene semea.
38 Baina laborariéc ikussiric semea erran ceçaten
bere artean, Haur da primua, çatozte, hil deçagun haur, eta
gatchetzan hunen heretageari.
39 Eta harturic hura iraitz ceçaten mahastitic
campora, eta hil ceçaten.
40 Dathorrenean bada mahasti iabeac cer eguinen drauè
laborari hæy?
41 Diotsate, Gaichto hec gaizqui deseguinen: eta bere
sasoinean fructuac renda dietzoyoten berce laborariri bere mahastia alocaturen.
42 Dioste Iesusec, Egundano eztuçue iracurri Scripturetan,
Edificaçaléc arbuyatu duten harria cantoin buru eguin içan
da: Haur Iaunaz eguin içan da, eta da gauça miragarria gure
beguién aitzinean?
43 Halacotz diotsuet ecen edequiren çaiçuela
Iaincoaren resumá, eta emanen çayola, hartaco fructuac eguinen
dituen populuari.
44 Eta harri haren gainera eroriren dena, çathicaturen
da: eta noren gainera eroriren baita, hura du chehaturen.
45 Eta ençun citzatenean Sacrificadore principaléc,
eta Phariseuéc haren comparationeac, eçagut ceçaten
ecen heçaz minço cela.
46 Eta hatzaman nahi çutelaric, populuaren beldur
içan ciraden, ceren Propheta beçala hura baitzaducaten.
CAP. XXII.
2 Ezteyén comparationea. 9 Gentilen vocationea.
11 Ezteyetaco arropá. 17 Tributac nori emaiteco. 23
Resurrectioneaz Christ interrogatzen. 32 Iaincoa, vicién
Iainco. 36 Legueco manamendu handia. 37 Iaincoaganatco eta
hurcoaganatco amorioa. 41 Iesusec Phariseuac Christez interrogatzen.
1 Orduan Iesus ihardesten çuela, berriz minça
cequién comparationez, cioela.
2 Comparatu da ceruètaco resumá, bere semearen
ezteyac eguin cituen regue batequin.
3 Eta igor citzan bere cerbitzariac ezteyetara gomitatuén
deitzera: baina etziraden ethorri nahi içan.
4 Berriz igor ceçan berce cerbitzariric, cioela,
Erreçue gomitatuey, Huná, apprestatu dut neure barazcaria,
ene cecenac eta haraquey guicenduac haraqueitatu dirade, eta gucia prest
da: çatozte ezteyetara.
5 Baina hec conturic eguin gabe ioan citecen: bata bere
bordarat, eta bercea bere merkatalgoarát.
6 Eta bercéc hatzamanic haren cerbitzariac iniuria
eta hil citzaten.
7 Eta regue ençunic hori asserré
cedin: eta igorriric bere gendarmesac, deseguin citzan guicerhaile hec,
eta hayen hiria erra ceçan.
8 Orduan dioste bere cerbitzariey, Ezteyac prest badirade,
baina gomitatu ciradenac, eztirade digne içan.
9 Çoazte bada bide cantoinetara, eta eridenen dituçuen
guciac dei itzaçue ezteyetara.
10 Eta cerbitzari hec ilkiric bidetara, bil citzaten eriden
cituzten guciac, hambat gaichtoac nola onac: eta bethe cedin ezteyén
lekua, mahainean iarriric ceudenéz.
11 Eta sarthu cenean regue mahainean iarriric ceudenén
ikustera, ikus ceçan han guiçombat eztey arropaz veztitua
etzenic.
12 Orduan diotsa, Adisquideá, nola huna sarthu
aiz eztey arropá eztuala? Eta ahoa boça cequión.
13 Orduan erran ciecén reguec cerbitzariey, Oinetan
eta escuetan estecaturic, ken eçaçue, eta egotzaçue
campoco ilhumbera: han içanen da nigar eta hortz garrascots.
14 Ecen anhitz dirade deithuac, eta guti elegituac.
15 Orduan appartaturic Phariseuéc conseillu har
ceçaten nola hura hatzaman liroiten hitzean.
16 Eta igorten dituzte harengana bere discipuluac Herodianoequin,
dioitela, Magistruá, baceaquiagu eguiati aicela, eta Iaincoaren
bidea eguiazqui iracasten duála, eta nehoren ansiaric eztuála:
ecen ezago guiçonén apparentiara behá:
17 Erraguc bada, cer irudi çaic? bidezco da Cesari
tributaren emaitea, ala ez?
18 Eta eçaguturic Iesusec hayen malitiá,
dio, Cergatic tentatzen nauçue hypocritac?
19 Eracustaçue tributeco monedá. Eta hec
presenta cieçoten dinerobat.
20 Eta erraiten draue, Norena da imagina haur eta scribua?
21 Diotsate, Cesarena. Orduan erraten draue, Renda ietzoçue
beraz Cesaren diradenac, Cesari: eta Iaincoaren diradenac, Iaincoari.
22 Eta hori ençunic, mirets ceçaten:
eta hura vtziric ioan citecen.
23 Egun hartan ethor citecen harengana Sadduceuac, resurrectioneric
eztela dioitenac, eta interroga ceçaten,
24 Cioitela, Magistruá, Moysesec erran dic, Baldin
norbeit hil bada haourric vkan gabe, haren anayeac aliançagatic
harturen du haren emaztea, eta leinu eguinen drauca bere anayeri.
25 Eta cituán gure artean çazpi anaye: eta
lehena ezconduric hil ciedián: eta leinuric etzuenaren gainean,
vtzi cieçoan bere emaztea bere anayeri.
26 Eta halaber bigarrenac eta hirurgarrenac, çazpigarrenerano.
27 Eta gucién ondoan hil ciedián emaztea-ere.
28 Resurrectionean bada, çazpietaric ceinen emazte
içanen da? ecen guciéc vkan dié hura.
29 Eta ihardesten duela Iesusec dioste, Huts eguiten duçue
Scripturác eta Iaincoaren verthutea iaquin gabez.
30 Ecen resurrectionean eztu nehorc emazteric hartzen
ez emaiten ezconçaz: baina dirade Iaincoaren Aingueruäc ceruän
beçala.
31 Eta hilén resurrectioneaz den becembatean, eztuçue
iracurri cer Iaincoaz erran içan çaiçuen, dioela,
32 Ni naiz Abrahamen Iaincoa, eta Isaac-en Iaincoa, eta
Iacob-en Iaincoa? Iaincoa, ezta hilén Iaincoa, baina viciena.
33 Eta hori ençunic gendetzeac spanta citecen
haren doctrináz.
34 Phariseuac bada, ençunic ecen Sadduceuac ichildu
cituela, bil citecen elkargana.
35 Eta interroga ceçan hetaric batec, Legueco doctorac,
tentatzen çuela hura, eta cioela,
36 Magistruá, cein da manamendu handia Leguean?
37 Eta Iesusec erran cieçón, Onhetsiren
duc eure Iainco Iauna eure bihotz guciaz, eta eure arima guciaz, eta eure
pensamendu guciaz.
38 Haur duc manamendu lehena eta handia.
39 Eta bigarrenac hura irudi dic, Onhetsiren duc eure
hurcoa eure buruä beçala.
40 Bi manamendu hautaric Legue gucia eta Prophetác
dependitzen dituc.
41 Eta bildu ciradenean Phariseuac, interroga citzan Iesusec,
42 Cioela, Cer irudi çaiçue Christez? noren
seme da? Diotsate, Dauid-en.
43 Eta dioste, Nola beraz Dauid-ec Spirituz deitzen du
hura Iaun? dioela,
44 Erran drauca, Iaunac ene Iaunari, Iar adi ene escuinean,
eçar ditzaquedano hire etsayac hire oinén scabella.
45 Beraz baldin Dauid-ec deitzen badu hura Iaun, nola
da haren seme?
46 Eta nehorc ecin ihardets cieçoyon hitzic: ez
nehor etzequión ventura guehiagoric egun harçaz harat interrogatzera.
CAP. XXIII.
2 Iracastunetaric cer hartu behar den. 4 Carga
piçuén emaiteaz. 5 Phariseuéc cergatic obrác
eguiten. 8 Doctor bakoitza Christ. 9 Iaincoa gure Aita. 10
Doctorac. 13 Ceruètaco resumaren erstea. 16 Templeaz
iuratzea. 23 Mentaren detchematzea. Iugemendua. Misericordia. 27
Sepulchre churituac. 31 Iuduec hil Prophetác. 36 Iuduén
destructionea.
1 Orduan Iesus minça cequien gendetzey eta bere
discipuluey.
2 Cioela, Moysesen cadirán iarten dirade Scribác
eta Phariseuac:
3 Cerere bada erranen baitrauçue beguira deçaçuen,
beguira eçaçue eta eguiçue: baina hayén obrén
araura eztaguiçuela: ecen erraiten duté, eta ez eguiten.
4 Ecen carga piçuac eta iassan ecin daitezquenac
biltzen dituzté, eta eçarten guiçonén soinetara:
baina bere erhiaz hunqui nahi eztituzté.
5 Eta bere obra guciac eguiten dituzté guiçonéz
ikus ditecençát: ecen çabaltzen dituzté bere
philacterioac, eta luçatzen dituzté bere veztimendetaco bazterrac.
6 Eta on darizté lehen placey banquetetan, eta
lehen cadirey synagoguetan,
7 Eta salutationey merkatuetan, eta guiçonéz
deithu içateari Magistruá, Magistruá.
8 Baina çuec etzaiteztela dei Magistru: ecen bat
da çuen doctora, Christ: eta çuec gucioc, anaye çarete.
9 Eta çuen aita ezteçaçuela nehor
dei lurrean: ecen bat da çuen Aita, ceruètan dena.
10 Eta etzaiteztela dei doctor: ecen bat da çuen
doctora, Christ.
11 Baina çuen artean handién dena, biz çuen
cerbitzari.
12 Ecen bere buruä goraturen duena, beheraturen da:
eta bere buruä beheraturen duena, goraturen da.
13 Baina maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác: ceren ersten baituçue ceruètaco resumá
guiçonén aitzinean: ecen çuec etzarete sartzen, eta
sartzen diradenac eztituçue vtziten sartzera.
14 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác, ecen iresten dituçue ema alhargunén
etcheac, are luçaqui othoitz eguin irudiz: halacotz duçue
condemnatione handiagoa recebituren.
15 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác, ecen itsassoa eta leihorra inguratzen dituçue,
proselytobat daguiçuençát, eta eguin denean, gehennaco
seme eguiten duçue dobláz ceuroc baino areago.
16 Maledictione çuen gainean guidari itsuác,
ceinéc baitioçue, Norc-ere iuraturen baitu templeaz, ezta
deus: baina norc-ere iuraturen baitu templeco vrrheaz, çordun da.
17 Erhoác eta itsuác, cein da handiago vrrhea,
ala vrrhea sanctificatzen duen templea?
18 Eta erraiten duçue, norc-ere iuraturen
baitu aldareaz, ezta deus: baina norc-ere iuraturen baitu haren gainean
den oblationeaz, çordun da.
19 Erhoác eta itsuác, cein da handiago oblationea,
ala oblationea sanctificatzen duen aldarea?
20 Beraz aldareaz iuratzen duenac, iuratzen du harçaz,
eta haren gainean diraden gauça guciéz.
21 Eta norc-ere iuratzen baitu templeaz, iuratzen du harçaz,
eta hartan habitatzen denaz.
22 Eta iuratzen duenac ceruäz, iuratzen du Iaincoaren
thronoaz eta haren gainean iarriric dagoenaz.
23 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác: ecen detchematzen dituçue menta eta anisa eta
cuminoa, eta vtziten dituçue Legueco gauça piçuagoac,
hala nola, iugemendua eta misericordia eta leyaltatea: gauça
hauc eguin behar ciraden, eta hec ez vtzi.
24 Guidari itsuác, eltzoa irazten duçue:
eta camelua iresten.
25 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác: ecen coparen eta plataren campoco aldea chahutzen duçue:
baina barnetic dirade arrauberiaz, eta eccessez betheac.
26 Phariseu itsuá, chahu eçac lehenic coparen
eta plataren barnecoa, hayén campocoa-ere chahu dadinçát.
27 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác: ecen sepulchre churituac irudi duçue, hec campotic
eder eracusten dirade: baina barnetic hilén heçurrez eta
satsutassun oroz betheac dirade.
28 Halaber çuec-ere campotic guiçoney eracusten
çarete iusto, baina barnean hypocrisiaz eta iniquitatez betheac
çarete.
29 Maledictione çuen gainean Scriba eta Phariseu
hypocritác: ecen Prophetén sepulchreac edificatzen dituçue,
eta iustoén monumentac ornatzen.
30 Eta dioçue, Baldin gure aitén egunetan
içan baguina, ezquinén hayén lagun içanen Prophetén
odolean.
31 Halatan testificatzen duçue ceurón buruén
contra, ecen Prophetác hil dituztenén seme çaretela.
32 Çuec-ere betha eçaçue çuen
aitén neurria.
33 Sugueác, vipera castác, nola itzuriren
çaizquiote gehennaco iugemenduari?
34 Halacotz huná, nic igorten ditut çuetara
Prophetác eta Çuhurrac eta Scribác eta hetaric batzu
hilen dituçue eta crucificaturen: eta hetaric batzu açotaturen
dituçue çuen synagoguetan, eta persecutaturen hiritic hirira:
35 Dathorrençát çuén gainera
lurraren gainean issuri içan den odol iusto guçia, Abel iustoaren
odoletic, Zacharia Barachiaren semearen odoleranocoa, cein hil vkan baituçue
templearen eta aldarearen artean.
36 Eguiaz diotsuet, ethorrico dirade gauça hauc
guciac natione hunen gainera.
37 Ierusalem, Ierusalem, Prophetác hiltzen eta
hiregana igorriac lapidatzen dituaná, cembatetan bildu nahi vkan
ditut hire haourrac, oilloac bere chitoac hegalen azpira biltzen dituen
beçala, eta ezpaituc nahi vkan?
38 Horrá, guelditzen çaiçue çuen
etchea desert.
39 Ecen badiotsuet, eznauçue ikussiren hemendic
harát derraqueçueno, Benedicatu dela Iaunaren icenean
ethorten dena.
CAP. XXIIII.
2, 15 Iuduén destructionea. 3 Christen
aduenimendua. 5, 24 Christ falsuac. 6, 29 Munduaren fineco
signoac. 12 Iniquitatea, Charitatea. 13 Perseueraturen duena.
14 Euangelioaren predicationea. 31 Aingueruéc bilduren
elegituac. 32 Ficotzearen comparationea. 35 Iaincoaren hitza
eguiazco. 37 Noeren egunac. 39 Dilubioa. 42 Veillatzeco.
43 Gauazco ohoina. 45 Cerbitzari leyala. 48 Cerbitzari
gaichtoa.
1 Eta templetic ilkiric Iesus retiratzen cen: eta hurbildu
içan çaizcan bere discipuluac templeco edificioén
hari eracustera.
2 Eta Iesusec erran ciecén, Eztacusquiçue
gauça hauc guciac? eguiaz erraiten drauçuet, ezta gueldituren
hemen harria harriaren gainean, deseguin eztadin.
3 Eta hura iarriric cegoela Oliuatzetaco mendi gainean,
ethor cequizquión discipuluac appart, cioitela, Erraguc, noiz gauça
hauc içanen dirade? eta cer signo hire ethortearenic eta munduaren
finarenic içanen da?
4 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén,
Beguirauçue nehorc seduci etzaitzaten.
5 Ecen anhitz ethorriren dirade ene icenean, erraiten
dutela, Ni naiz Christ: eta anhitz seducituren duté.
6 Eta ençunen dituçue guerlác eta
guerla hotsac: beguirauçue trubla etzaitezten: ecen gauça
hauc guciac eguin behar dirade, baina ezta oraino içanen
fina.
7 Ecen altchaturen da nationea nationearen contra, eta
resumá resumaren contra: eta içanen dirade içurriteac,
eta gosseteac, eta lur ikaratzeac lekutic lekura.
8 Baina hauc guciac dolore hatseac dirade.
9 Orduan liuraturen çaituzte afflictionetara, eta
hilen çaituzte, eta gende guciéz gaitz etsiac içanen
çarete ene icenagatic.
10 Eta orduan scandalizaturen dirade anhitz, eta batac
bercea tradituren du, eta batac bercea gaitzetsiren du.
11 Eta anhitz propheta falsu altchaturen dirade eta seducituren
dute anhitz.
12 Eta ceren multiplicaturen baita iniquitatea, hozturen
da anhitzen charitatea.
13 Baina norc perseueraturen baitu finerano, hura saluaturen
da.
14 Eta resumaco Euangelio haur predicaturen da mundu vniuersoan,
natione guciey testimoniagetan: eta orduan ethorrico da fina.
15 Dacussaçuenean bada desolationearen abominationea,
Daniel prophetáz erran içan dena, leku sainduan dagoela (iracutzen
duenac adi beça)
16 Orduan Iudean diratenéc, ihes albeileguite
mendietarát:
17 Eta etche gainean datena, ezalbeiledi iauts
deusen bere etchetic eramaitera:
18 Eta landán datena, ezalbeiledi guibelerat
itzul bere abillamenduén hartzera.
19 Dohain-gaitz emazte içorrén eta eredosquiten
duqueitenén egun hetan.
20 Othoitz eguiçue bada çuen ihes eguitea
eztén neguän, ezeta Sabbath egunean.
21 Ecen tribulatione handia orduan içanen da, nolacoric
ezpaita içan munduarén hatsetic oraindrano, ez içanen.
22 Eta baldin laburtu içan ezpalirade egun hec
nehor salua ezlaite, baina elegituacgatic, egun hec laburturen dirade.
23 Orduan baldin nehorc badarraçue, Huná
hemen Christ, edo han: ezalbeitzineçate sinhets.
24 Ecen altchaturen dirade christ falsuac, eta propheta
falsuac, eta eguinen duté signo handi eta miraculu: bay possible
baliz, eleguituen-ere seducigarri.
25 Huná, aitzinetic erran drauçuet.
26 Beraz baldin nehorc erran badieçaçue,
Hará, desertuan da, etzaiteztela ilki, Hará, gambratchoetan
da: ezteçaçuela sinhets.
27 Ecen hala nola chistmista ilkiten baita Orientetic,
eta eracusten Occidenterano: hala içanen da guiçonaren Semearen
ethortea-ere.
28 Ecen non-ere içanen baita sarrasquia, hara bilduren
dirade arranoac-ere.
29 Eta bertan egun hetaco tribulationearen ondoan, iguzquia
ilhunduren da, eta eztu emanen ilharguiac bere erguia, eta içarrac
eroriren dirade cerutic, eta ceruètaco verthuteac ikaraturen dirade.
30 Eta orduan aguerturen da guiçonaren Semearen
signoa ceruän: eta orduan plaignituren dirade lurreco leinu guciac,
eta ikussiren dute guiçonaren Semea datorquela ceruco hodeyetan
bothere eta gloria handirequin.
31 Eta igorriren ditu bere Aingueruäc trompetta soinu
handirequin, eta bilduren dituzte haren elegituac laur haicetaric, ceruèn
bazter batetic hayén berce bazterrererano.
32 Bada ficotzétic ikas eçaçue comparationea,
ia haren adarra ninicatzen denean eta hostatzen, badaquiçue vdá
hurbil dela.
33 Hala çuec-ere dacusquiçuenean gauça
hauc guciac, albeitzinequite écen borthan hurbil datela.
34 Eguiaz erraiten drauçuet, eztela iraganen mende
haur, gauça hauc gucioc eguin daitezqueno.
35 Ceruä eta lurra iraganen dirade, baina ene hitzac
eztirade iraganen.
36 Baina egun harçaz eta orenaz den becembatean,
nehorc eztaqui, ez ceruètaco Aingueruèc-ere, ene Aitac berac
baicen.
37 Baina nola baitziraden Noeren egunac, hala içanen
da guiçonaren Semearen ethortea-ere.
38 Ecen hala nola dilubioaren aitzineco egunetan
iaten baitzuten eta edaten, ezconcen baitziraden eta ezconçaz emaiten,
Noe arkán sar cedin egunerano.
39 Eta ezpaitzeçaten eçagut dilubioa ethor
cedino, eta guciac eraman citzaqueeno: hala içanen da guiçonaren
Semearen ethortea-ere.
40 Orduan biga içanen dirade landán: bata
recebituren da, eta bercea vtziren.
41 Biguec ehoren dute errotán: bata recebituren
da, eta bercea vtziren.
42 Veilla eçaçue bada, ecen eztaquiçue
cer orduz çuen Iauna ethorteco den.
43 Eta hura iaquiçue, ecen baldin baleaqui aitafamiliác
cein goait aldiz ohoina ethor leiten, veilla liroela, eta ezliroela bere
etchea çulhatzera vtzi.
44 Halacotz çuec-ere çaudete prest: ecen
vste eztuçuen orduan guiçonaren Semea ethorriren da.
45 Eta cein da cerbitzari leyala eta çuhurra, nabussiac
muthillén compainiaren gaineco eçarri duena, hæy demborán
vitança deyençat?
46 Dohatsu da cerbitzari hura bere nabussiac dathorrenean,
hala eguiten eridenen duena.
47 Eguiaz erraiten drauçuet, ecen bere on gucién
gaineco hura eçarriren duela.
48 Bada baldin erran badeça cerbitzari gaichto
harc bere bihotzean, Luçatzen du ene nabussiac ethortera:
49 Eta has badadi cerbitzari lagunén cehatzen,
eta iaten eta edaten hordiequin:
50 Cerbitzari haren nabussia ethorriren da harc vste eztuen
egunean, eta eztaquian orenean:
51 Eta bereciren du hura, eta hypocriten contuan eçarriren:
han içanen da nigar eta hortz garrascots.
CAP. XXV.
1 Hamar virginác. 13 Veillatzeco. 15
Cerbitzariey eman içan çaizten talentac. 18, 24 Cerbitzari
gaichtoa, 31 Azquen iudicioa. 34 Iaincoaren benedicatuac.
35 Misericordiazco obrác. 41 Maradicatuac.
1 Orduan comparaturen da ceruètaco resumá
hamar virgina bere lampác harturic sposoaren aitzinera ilki diradenequin:
2 Eta hetaric borçac ciraden çuhur, eta
borçac erho.
3 Erhoéc, bere lampén hartzean, etzeçaten
har olioric berequin.
4 Baina çuhurréc har ceçaten olio
bere vncietan bere lampequin.
5 Eta nola sposoac ethortera berancen baitzuen, guciac
logale citecen, eta loac har citzan.
6 Eta gau-herditan oihu eguin cedin, Huná, sposoa
heldu da, ilki çaitezte haren aitzinera.
7 Orduan iaiqui citecen virgina hec guciac, eta appain
citzaten bere lampác.
8 Eta erhoéc çuhurrey erran ciecén,
Iguçue çuen oliotic: ecen gure lampác iraunguiten
dirade.
9 Baina ihardets ceçaten çuhurrec, cioitela,
Ez, beldurrez asco eztugun gure eta çuen: baina aitzitic çoazte
saltzen dutenetara, eta erossaçue ceurondaco.
10 Eta hec erostera ioaiten ciradela, ethor cedin sposoa:
eta prest ciradenac sar citecen harequin ezteyetara, eta erts cedin borthá.
11 Guero bada ethorten dirade berce virginac-ere dioitela,
Iauna, iauna, irequi ieçaguc.
12 Baina harc ihardesten duela, dio, Eguiaz diotsuet,
etzaituztet eçagutzen.
13 Veilla eçaçue bada: ecen eztaquiçue
guiçonaren Semea ethorriren den eguna ez orena.
14 Ecen gauça haur guiçombat beçala
da, ceinec lekorerat ioaitean dei baitzitzan bere cerbitzariac,
eta bere onac eman baitzietzén.
15 Eta batari eman cietzón borz talent, eta berceari
biga, eta berceari bat: batbederari bere anciaren araura: eta ioan cedin
lekorrerat bertan.
16 Eta ioan cedin borz talentac recebitu cituena, eta
traffica ceçan heçaz, eta eguin citzan berce borz talent.
17 Halaber biga recebitu cituenac-ere, irabaz citzan
berce biga.
18 Baina bat recebitu çuenac ioanic aitzur ceçan
lurrean, eta gorde ceçan bere nabussiaren diruä.
19 Eta dembora handiaren buruän ethorten da cerbitzari
hayén nabussia, eta contu eguiten du hequin.
20 Orduan ethorriric borz talentac recebitu cituenac presenta
cietzón berce borz talent, cioela, Nabussiá, borz talent
eman drauzquidac, huná, berce borz talent irabaci citiat heçaz.
21 Erran cieçón bere nabussiac, Vngui, cerbitzari
oná eta leyalá: gauça gutian içan aiz leyal,
anhitzaren gaineco eçarriren aut: sar adi eure nabussiaren alegrançan.
22 Guero ethorriric bi talentac recebitu cituenac-ere
diotsa, Nabussiá, bi talent eman drauzquidac, huná, berce
biga irabaci citiat heçaz.
23 Erran cieçón bere nabussiac, Vngui, cerbitzari
oná eta leyalá, gutiaren gainean içan aiz leyal, anhitzaren
gaineco eçarriren aut: sar adi eure nabussiaren alegrançán.
24 Baina ethorriric talentbat recebitu çuenac-ere
diotsa, Nabussiá, eçagutzen nián ecen guiçon
gogorra incela, erein eztuán lekuan biltzen duala, eta barreyatu
eztuán lekuan elkarganatzen duala.
25 Hunegatic beldurrez ioanic gorde diát hire talenta
lurrean: huná, baduc eurea.
26 Eta ihardesten çuela bere nabussiac erran cieçón,
Cerbitzari gaichtoá eta lachoá, bahaquian ecen biltzen dudala
erein eztudan lekuan: eta elkarganatzen dudala barreyatu eztudan lekuan.
27 Beraz behar erauèn eman ene diruä cambiadorey,
eta ethorriric nic recebitu bainuqueen neurea lucururequin.
28 Edequi eçoçue bada huni talenta, eta
emoçue hamar talentac dituenari.
29 Ecen duen guciari emanen çayó, eta hambat
guehiago vkanen du: baina deus eztuenari, duena-ere edequiren çayó.
30 Eta cerbitzari alferra egotzaçue lekoreco ilhunbera:
han içanen da nigar eta hortz garrascots.
31 Bada guiçonaren Semea dathorrenean bere glorián,
eta Aingueru saindu guciac harequin, orduan iarriren da bere gloriaren
thronoan.
32 Eta bilduren dirade haren aitzinera natione guciac,
eta bereciren ditu batac bercetaric, artzainac ardiac akerretaric beretzen
dituen beçala.
33 Eta eçarriren ditu ardiac bere escuinean, eta
akerrac bere ezquerrean.
34 Orduan erranen draue Reguec bere escuinecoey Çatozte
ene Aitaren benedicatuác, hereta eçaçue munduaren
fundationetic preparatu çaiçuen resumá.
35 Ecen gosse içan naiz eta eman drautaçue
iatera: egarri içan naiz, eta eman drautaçue edatera: arrotz
nincen, eta recebitu nauçue,
36 Billuci, eta veztitu nauçue: eri, eta visitatu
nauçue: presoindeguian nincén, eta enegana ethorri içan
çarete.
37 Orduan ihardetsiren draucate iustoéc, dioitela,
Iauna, noiz ikussi augu gosseric, eta bazcatu augu: edo egarriric eta edatera
eman drauagu?
38 Eta noiz ikussi augu arrotz, eta recebitu augu? edo
billuci, eta veztitu augu?
39 Edo noiz ikussi augu eri, edo presoindeguian eta ethorri
gara hiregana?
40 Eta ihardesten duela Reguec erranen draue, Eguiaz diotsuet,
ene anaye chipién hautaric bati eguin draucaçuen becembatean
niri eguin drautaçue:
41 Orduan erranen draue ezquerrecoy-ere, Maradicatuác,
parti çaitezte eneganic seculaco sura, deabruari eta haren aingueruèy
preparaturic dauenera.
42 Ecen gosse içan naiz, eta eztrautaçue
eman iatera: egarri içan naiz, eta eztrautaçue eman edatera.
43 Arrotz nincén, eta eznauçue recebitu:
billuci, eta eznauçue veztitu: eri eta presoindeguian, eta eznauçue
visitatu.
44 Orduan hec-ere ihardetsiren draucate, erraiten dutela,
Iauna, noiz ikussi augu gosse edo egarri, edo arrotz, edo billuci, edo
eri, edo presoindeguian, eta ezaugu cerbitzatu?
45 Orduan ihardetsiren draue, erraiten duela, Eguiaz diotsuet
chipien hautaric bati eguin eztraucaçuen becembatean, niri-ere eztrautaçue
eguin.
46 Eta ioanen dirade hauc tormenta eternalera: baina iustoac
vicitze eternalera.
CAP. XXVI.
1 Iesusec aitzinetic erraiten nola hil bebar çuen.
3 Haren contra conseillu eduqueiten. 14 Iudasec hura saltzen.
17 Christec Bazcoa iaten. 26 Cenaren institutionea. 30
Canticoa ian ondoan. 31 Apostoluen scandalizatzea. 34, 70
Pierrisen vkatzea. 37 Triste Christ. 40 Discipuluac lo.
41 Veillatzeco eta othoitz eguiteco. Spiritua eta haraguia. 48
Iudasec Christ traditzen. 57 Christ Caiphasgana eraman içan.
59 Testimonio falsuac. 63 Iesusec Christ dela aithortzen.
67 Iesus thustatzen eta buffetatzen.
1 Eta guertha cedin acabatu cituenean Iesusec propos hauc
guciac, erran baitziecén bere discipuluey.
2 Badaquiçue ecen bi egunen buruän Bazco eguiten
dela, eta guiçonaren Semea tradituren dela crucifica dadinçat.
3 Orduan bildu içan dirade Sacrificadore principalac
eta Scribác eta populuco Ancianoac Sacrificadore principal Caiphas
deitzen denaren salara.
4 Eta conseillu eduqui ceçaten fineciaz Iesusen
hatzamaiteco eta hiltzeco.
5 Baina erraiten çuten, Ez bestán, tumultoric
eztençát populuaren artean.
6 Eta Iesus Bethanian Simon sorhayoaren etchean cela,
7 Ethor cedin harengana emaztebat, boeytabat vnguentu
precio handitacoric çuela, eta huts ceçan, hura iarriric
egon eta, haren buru gainera.
8 Eta hori ikussiric, haren discipuluey gaitzi
cequién cioitela, Certaco da goastu haur?
9 Ecen vnguentu haur precio handitan saldu ahal
çatequeen, eta eman paubrey.
10 Eta hori eçaguturic Iesusec dioste, Cergatic
fatigatzen duçue emazte haur? ecen obra ombat enegana obratu du.
11 Ecen bethiere paubreac vkanen dituçue çuequin:
baina ni eznauçue bethi vkanen.
12 Ecen hunec vnguentu hunen ene corputz gainera hustea
ene ohorztecotzát eguin du.
13 Eguiaz erraiten drauçuet, non-ere predicaturen
baita Euangelio haur mundu gucian, hunec eguin duena-ere contaturen da
hunen memoriotan.
14 Orduan ioan içan da hamabietaric bat Iudas Iscariot
deitzen cena, Sacrificadore principaletara.
15 Eta dioste, Cer eman nahi drautaçue, eta nic
hura çuey liuraturen baitrauçuet? Eta hec assigna cietzóten
hoguey eta hamar diru peça.
16 Eta gueroztic aicina bilha çabilan, hura tradi
leçançat.
17 Eta altchagarri gaberico oguién bestaco lehen
egunean ethor citecen discipuluac Iesusgana, ciotsatela, Non nahi
duc appain diaçágun iatera Bazcoa?
18 Eta harc erran ciecen, Çoazte hirira edoceingana,
eta erroçue, Magistruac cioc, Ene demborá hurbil duc, hi
baithan eguinen diat Bazcoa neure discipuluequin,
19 Eta discipuluéc eguin ceçaten Iesusec
ordenatu cerauen beçala, eta appain ceçaten Bazcoa.
20 Bada arrastu cenean, iar cedin mahainean hamabiequin.
21 Eta hec alha ciradela, erran ceçan, Eguiaz erraiten
drauçuet, ecen çuetaric batec tradituren nauela.
22 Orduan triste citecen haguitz, eta has cequión
hetaric batbedera erraiten, Ala ni naiz, Iauna?
23 Baina harc ihardesten çuela erran ceçan,
Norc eçarten baitu enequin escua trempatzeco platean, harc tradituren
nau.
24 Segur, guiçonaren Semea badoa harçaz
scribatua den beçala: baina maledictione guiçon haren gainean
ceinez guiçonaren Semea traditzen baita: on çuqueen guiçon
harc baldin sorthu içan ezpaliz.
25 Eta ihardesten çuela Iudasec, ceinec hura traditzen
baitzuen, erran ceçan, Magistruá, ni naiz? Diotsa, Hic erran
duc.
26 Eta hec alha ciradela har ceçan Iesusec oguia,
eta gratiác rendaturic, hauts ceçan, eta eman ciecén
bere discipuluey, eta erran, Har eçaçue, ian eçaçue,
haur da ene gorputza.
27 Eta harturic copá, eta gratiac rendaturic, eman
ciecén, erraiten çuela, Edan eçaçue hunetaric
gucióc.
28 Ecen haur da ene odol Testamentu berricoa anhitzengatic
issurten dena bekatuén barkamendutan.
29 Eta badiotsuet, ecen eztudala edanen hemendic harát
aihen fructu hunetaric, çuequin berriric neure Aitaren resumán
hura edanen dudan egunerano.
30 Eta canticoa erranic ioan citecen Oliuatzetaco mendirát.
31 Orduan dioste Iesusec, Çuec gucióc gau
hunetan scandalizaturen çarete nitan: ecen scribatua da, Ioren dut
artzaina, eta barreyaturen dirade arthaldeco ardiac.
32 Baina resuscita nadin ondoan, çuen aitzinean
ioanen naiz Galileara.
33 Eta ihardesten duela Pierrisec diotsa, Guciac hitan
scandaliza baditez-ere, ni iagoitic ezniaitec scandaliza.
34 Diotsa Iesusec, Eguiaz erraiten drauat, ecen gau hunetan
oillarrac io deçan baino lehen hiruretan vkaturen nauäla.
35 Diotsa Pierrisec, Are baldin hirequin hiltzera behar
badaquit-ere, ez aut vkaturen. Halaber discipulu guciec-ere erran ceçaten.
36 Orduan ethor cedin Iesus hequin Gethsemane deitzen
den leku batetara: eta dioste discipuluey, Iar çaitezte hemen, harache
ioanic othoitz daididano.
37 Eta harturic Pierris eta Zebedeoren bi semeac, has
cedin tristetzen eta guciz keichatzen.
38 Orduan dioste Iesusec, Alde gucietaric triste da ene
arima heriorano: çaudete hemen, eta veilla eçaçue
enequin.
39 Eta aitzinachiago ioanic, ahozpez iar cedin, othoitz
eguiten çuela, eta cioela, Ene Aitá, baldin possible bada,
iragan bedi eneganic copa haur: guciagatic-ere ez nola nic nahi baitut,
baina nola hic.
40 Guero ethorten da discipuluetara, eta erideiten ditu
lo daunçala: eta diotsa Pierrisi, Horrela orembat ecin veillatu
duçue enequin?
41 Veilla eçaçue eta othoitz eguiçue,
sar etzaitezten tentationetan: ecen spiritua prompto da, baina haraguia
flacu.
42 Berriz bigarren aldian ioan cedin, eta othoitz eguin
ceçan, erraiten çuela, Ene Aitá, baldin possible ezpada
copa haur iragan dadin eneganic, hura edaten dudala baicen: eguin bedi
hire vorondatea.
43 Guero itzuliric erideiten ditu berriz lo daunçala:
ecen hayen beguiac sorthatuac ciraden.
44 Eta vtziric hec, berriz ioan cedin, eta othoitz eguin
ceçan heren aldian, hitz berac erraiten cituela.
45 Orduan ethorten da bere discipuluetara, eta dioste,
Lo eguiçue gaurguero, eta reposa çaitezte: huná, hurbildu
da orena, eta guiçonaren Semea liuratzen da gaichtoén escuetara.
46 Iaiqui çaitezte, goacen: huná, hurbildu
da ni traditzen nauena.
47 Eta hura oraino minço cela, huná, Iudas
hamabietaric bat, ethor cedin, eta harequin gendetze handia ezpatequin
eta vhequin, Sacrificadore principalén eta populuco Ancianoén
partez.
48 Eta hura traditzen çuenac, eman cerauen seignale,
cioela, Nori-ere pot eguinen baitraucat, hura da: çatchetzate hari.
49 Eta bertan hurbilduric Iesusgana, erran ceçan,
Magistruá, Vngui hel daquiala. Eta pot eguin cieçón.
50 Orduan Iesusec erran cieçón Adisquideá,
certan aiz hemen? Orduan hurbilduric eçar citzaten escuac Iesusen
gainean, eta lot cequizquión.
51 Eta huná, Iesusequin ciradenetaric batec, auançaturic
escua, idoqui ceçan bere ezpatá, eta ioric Sacrificadore
principalaren cerbitzaria, edequi cieçón beharria.
52 Orduan diotsa Iesusec, Itzul eçac eure ezpatá
bere lekura: ecen ezpata harturen duten guciac, ezpataz hilen dituc.
53 Vste duc ecin othoitz daidiodala orain neure Aitari,
eta baitinguzquet bertan hamabi legione baino guehiago Aingueru?
54 Nolatan beraz compli litezque Scripturác, diotenean,
ecen hunela behar dela eguin?
55 Ordu hartan berean erran ciecén Iesusec gendetzey,
Gaichtaguin baten ondoan beçala ilki içan çarete ezpatequin
eta vhequin, ene hatzamaitera: egun oroz çuen artean iarten nincén,
iracasten ari nincela templean, eta eznauçue hatzaman.
56 Baina haur gucia eguin içan da, compli litecençat
Prophetén Scripturác. Orduan discipulu guciéc, hura
abandonnaturic, ihes eguin ceçaten.
57 Baina Iesus, hatzaman çutenéc, eraman
ceçaten Caiphas Sacrificadore subiranoagana, non Scribác
eta Ancianoac bilduac baitziraden.
58 Eta Pierris iarreiquiten çayón vrrundanic
Sacrificadore subiranoaren salarano, eta barnera sarthuric, iar cedin cerbitzariequin,
fina ikus leçançát.
59 Eta Sacrificadore principalac eta Ancianoac eta conseillu
gucia testimoniage falsu bilha çabiltzan Iesusen contra, hil eraci
leçatençát:
60 Eta etzeçaten eriden: eta anhitz testimonio
falsu ethorri bacen-ere etzeçaten eriden moldezcoric. Baina
finean ethorriric bi testimonio falsuc erran ceçaten,
61 Hunec erran du, Deseguin ahal dirot Iaincoaren templea,
eta hirur egunez hura reedifica.
62 Orduan iaiquiric Sacrificadore subiranoac erran cieçón,
Eztuc deus ihardesten? cer da hauc hire contra testificatzen dutena?
63 Eta Iesus ichilic cegoen. Orduan ihardesten duela Sacrificadore
subiranoac diotsa, Adiuratzen aut Iainco viciaren partez, erran dieçaguán,
eya hi aicenez Christ Iaincoaren Semea.
64 Diotsa Iesusec, Hic erran duc: baina are diotsuet,
Hemendic harat ikussiren duçue guiçonaren Semea iarriric
dagoela Iaincoaren botherearen escuinean, eta ceruco hodeyetan ethorten
dela.
65 Orduan Sacrificadore subiranoac erdira citzan bere
abillamenduac, erraiten çuela, Blasphematu du, cer guehiago testimonio
behar dugu? huná, orain ençun vkan duçue hunen blasphemioa.
66 Cer irudi çaiçue? Eta hec ihardesten
çutela, erran ceçaten. Hil mereci du.
67 Orduan thu eguin cieçoten beguithartera, eta
buffeta ceçaten, eta bercéc cihorréz vkaldi eman cieçoten,
68 Cioitela, Christ, prophetiza ieçaguc, nor den
io auena.
69 Eta Pierris iarriric cegoén lekorean salán:
eta ethor cequión nescatobat, cioela, Hi-ere Iesus Galileanoarequin
incén.
70 Baina harc vka ceçan gucién aitzinean,
cioela, Etzeaquinat cer dionán.
71 Eta hura corralerat ilkiten cela ikus ceçan
berce nescato batec: eta erran ciecén han ciradeney, Haur-ere
Iesus Nazarenorequin cen.
72 Eta berriz vka ceçan iuramendurequin, cioela,
Ezteçagut guiçona.
73 Eta appur-baten buruän ethor citecen present içan
ciradenac, eta erran cieçoten Pierrisi, Eguiazqui hi-ere hetaric
aiz: ecen eure minçatzeac-ere declaratzen au.
74 Orduan has cedin maradicatzen eta arnegatzen, cioela,
Ezteçagut guiçona. Eta bertan oillarrac io ceçan.
75 Orduan orhoit cedin Pierris Iesusec erran ceraucan
hitzaz, ceinec erran baitzeraucan, Oillarrac io deçan baino lehen,
hiruretan vkaturen nauc. Eta camporat ilkiric nigar eguin ceçan
mingui.
CAP. XXVII.
2 Christ Pilatgana eraman içan. 5 Iudasec
bere buruä vrkatu. 16 21 Barabbas. 26 Christ açotatu
eta crucificatzeco liuratu. 29 Elhorriz coroatu. 30 Thustatu
eta escarniatu. 34, 48 Vinagrez eta behaçunez eradan. 38
Bi gaichtaguinequin crucificatu. 45 Herri gucia ilhundu. 46
Christec crutzean othoitz eguin. 50 Spiritua rendatu. 51
Haren herioco miraculuac. 54 Centenera. 60 Iosephec Christ
ohortze. 64 Sepulchreco goardác.
1 Guero goiça ethorri cenean, conseillu eduqui
ceçaten Sacrificadore principal eta populuco Anciano guciéc
Iesusen contra, hura heriotara eman leçatençat.
2 Eta estecaturic eraman ceçaten, eta liura cieçoten
Pontio Pilate gobernadoreari.
3 Orduan Iudasec, hura traditu çuenac, çacussanean
hura condemnatu cela vrriquituric, itzul cietzén hoguey eta hamar
diruäc Sacrificadore principaley eta Ancianoey.
4 Cioela, Bekatu eguin dut, odol innocentaren traditzeaz.
Baina hec erran ceçaten, Cer dohacu guri? hic dacussála.
5 Eta diruäc iraitziric templean, retira cedin, eta
ioanic, vrka ceçan bere buruä.
6 Orduan Sacrificadore principalec diruäc harturic
erran ceçaten, Ezta sori hauc thesaurean eçar ditecen, ecen
odol precioa da.
7 Eta conseillu harturic, eros ceçaten heçaz
topinaguile baten landá estrangeren ohortz leku.
8 Halacotz deithu içan da landa hura, odol-landa,
egungo egunerano.
9 Orduan compli cedin Hieremias prophetáz erran
içan cena, cioela, Eta hartu vkan dituzté hoguey eta hamar
diruäc, estimatu içan denaren precioa, cein estimatu içan
baita Israeleco haourréz:
10 Eta eman dituzte hec tupinaguile baten landaren erosteco,
Iaunac niri ordenatu cerautan beçala.
11 Eta Iesus eraman cedin Gobernadorearen aitzinera, eta
interroga ceçan Gobernadoreac, cioela, Hi aiz Iuduén Reguea?
Iesusec erran cieçón, Hic dioc.
12 Eta accusatu içanic Sacrificadore principaléz
eta Ancianoéz, deus etzeçan ihardets.
13 Orduan diotsa Pilatec, Eztançuc cembat gauça
hire contra testificatzen duten?
14 Eta etzieçón ihardets hitz batetara-ere:
hala non miresten baitzuen Gobernadoreac haguitz.
15 Bada bestán costumatu çuen Gobernadoreac
populuari beréc nahi çutén presoner baten largatzera.
16 Eta orduan baçutén presoner notablebat,
Barabbas deitzen cenic.
17 Bildu ciradenean bada hec, erran ciecén Pilatec,
Cein nahi duçue larga dieçaçuedan? Barabbas, ala Iesus,
deitzen dena Christ?
18 Ecen baceaquian inuidiaz hura liuratu çutela.
19 Eta hura alki iudicialean iarriric cegoela, igor cieçón
bere emazteac, cioela, Eztuála hic deus iusto horrequin, ecen anhitz
iragan diat egun ametsetaric horrengatic.
20 Orduan Sacrificadore principaléc eta Ancianoéc
burutan eman cieçoten populuari Barabbasen esca litecen, eta Iesus
hil eraci leçaten.
21 Eta ihardesten çuela Gobernadoreac erran ciecén,
Biotaric cein nahi duçue larga dieçaçuedan? Eta hec
erran cieçoten, Barabbas.
22 Erran ciecén Pilatec, Cer eguinen dut beraz
Iesusez Christ deitzen denaz? Diotsate guciéc, Crucifica bedi.
23 Eta Gobernadoreac dioste, Baina cer gaizqui eguin du?
Orduan hec ohiu guehiago eguiten çutén, erraiten çutela,
Crucifica bedi.
24 Eta ikussiric Pilatec ecen etzuela deus probetchatzen,
baina tumultoa handitzenago cela, vr harturic ikuz citzan escuac populuaren
aitzinean, cioela, Innocent naiz ni iusto hunen odoletic: çuec ikussaçue.
25 Eta ihardesten çuela populu guciac erran ceçan,
Horren odola dela gure gainean eta gure haourren gainean.
26 Orduan larga ciecén Barabbas: eta Iesus açotaturic
liura ciecén crucifica ledinçát.
27 Orduan gobernadorearen gendarmeséc eramanic
Iesus pretoriora, bil ceçaten haren aitzinera banda gucia.
28 Eta billuci çutenean eman cieçoten soinera
escarlatazco mantobat.
29 Eta elhorrizco coroabat plegaturic eçar ceçaten
haren buru gainean, eta canaberabat haren escuinean: eta haren aitzinean
belhauricatuz truffatzen ciraden harçaz erraiten çutela,
Vngui hel daquiala, Iuduen Regueá.
30 Eta thu eguinic haren contra, har ceçaten canabera
hura, eta haren buruäri ceraunsaten.
31 Guero harçaz truffatu ciradenean, eraunz cieçoten
mantoa, eta vezti ceçaten bere abillamenduez: eta eraman ceçaten
crucificatzera.
32 Eta ilki ciradenean eriden ceçaten guiçon
Cyreniano Simon deitzen cembat: haur bortcha ceçaten haren crutzearen
eramaitera.
33 Eta ethorri ciradenean Golgotha deitzen den lekura
(cein erran nahi baita hambat nola bur-heçur lekua)
34 Eman cieçoten vinagre edatera behaçunarequin
nahastecaturic: eta dastatu çuenean etzuen edan nahi vkan.
35 Eta crucificatu çutenean parti citzaten haren
abillamenduac, çorthe egotziric: compli ledinçát Prophetáz
erran cena, Partitu vkan dituzte ene abillamenduac, eta ene arroparen gainean
çorthe egotzi vkan duté.
36 Eta iarriric ceudela beguiratzen çutén
hurá han.
37 Eta eçar ceçaten haren buru garayan haren
causá scribaturic, HAVR DA IESVS IVDVEN REGVEA.
38 Orduan crucificatu içan dirade harequin bi gaichtaguin
bata escuinetic eta bercea ezquerretic.
39 Eta iragaiten ciradenéc iniuriatzen çuten
hura, bere buruäc higuitzen cituztela,
40 Eta cioitela, Hic templea deseguiten duanorrec, eta
hirur egunez edificatzen, empara eçac eure buruä: baldin Iaincoaren
Semea bahaiz, iauts adi crutzetic.
41 Halaber Sacrificadore principaléc-ere truffatzen
ciradela Scribequin eta Ancianoequin, erraiten çutén.
42 Berceac emparatu ditu, bere buruä ecin empara
diro: baldin Israeleco Regue bada, iauts bedi orain crutzetic, eta sinhetsiren
dugu hori.
43 Fida da Iaincoa baithan, empara beça orain,
baldin haren gogaraco bada: ecen erran du, Iaincoaren Semea naiz.
44 Hura bera, harequin crucificatu ciraden gaichtaguinec-ere
reprotchatzen ceraucaten.
45 Baina sey orenetaric bedratzi orenetarano lur guciaren
gainean ilhumbe eguin cedin.
46 Eta bedratzi orenén inguruän oihuz iar
cedin Iesus ocengui, cioela, Eli, Eli, lama sabachthani? erran nahi baita,
Ene Iaincoa, Ene Iaincoa, ceren abandonnatu nauc?
47 Eta han present ciradenetaric batzuc hori ençunic,
cioiten, Elias deitzen du hunec.
48 Eta bertan laster eguinic hetaric batec, eta spongiabat
harturic vinagrez betheric, eta eçarriric canabera baten inguruän,
edatera eman cieçón.
49 Eta bercéc erraiten çuten, Vtzac, dacussagun,
eya ethorriren denez Elias horren emparatzera.
50 Eta orduan Iesusec berriz ocengui oihu eguinic, spiritua
renda ceçan.
51 Eta huná, templeco velá erdira cedin
bi çathitara, garaitic behererano, eta lurra ikara cedin, eta harriac,
erdira citecen.
52 Eta monumentac irequi citecen, eta anhitz Saindu lo
ceunçanén gorputzac iaiqui citecen.
53 Eta monumentetaric ilkiric haren resurrectione ondoan,
sar citecen ciuitate saindura, eta aguer cequizquien anhitzi.
54 Eta Centenera, eta harequin Iesusen beguirale ceudenac,
lur ikaratzea eta eguin içan ciraden gauçác
ikussiric, ici citecen haguitz, erraiten çutela, Eguiazqui Iaincoaren
Semea cen haur.
55 Han ciraden halaber anhitz emazte vrrundanic beha ceudela,
cein iarreiqui içan baitzaizcan Iesusi Galileatic, hura cerbitzatzen
çutela.
56 Hetaric cen, Maria Magdalena, eta Maria Iacquesen eta
Iosesen ama, eta Zebedeoren semen amá.
57 Eta arrastu cenean, ethor cedin guiçon abratsbat
Arimathiatic, Ioseph deitzen cenic, hura-ere Iesusen discipulu içan
cen.
58 Haur ethor cedin Pilatgana, eta esca cequión
Iesusen gorputzaren: orduan mana ceçan Pilatec renda ledin gorputza.
59 Eta gorputza harturic Iosephec mihisse churi batetan
barna eçar ceçan.
60 Eta eçar ceçan bere monument berri arroca
batetan ebaquia çuenean: eta harri handibat monument borthara itzuliric,
ioan cedin.
61 Eta Maria Magdalena eta Maria bercea ciraden han iarriac
sepulchre aurkán.
62 Eta biharamunean, cein baita Sabbathoaren preparatione
ondoan, bil citecen Sacrificadore principalac, eta Phariseuac Pilatgana.
63 Erraiten çutela, Iauna, orhoitu gaituc nola
abusari harc vici cela erran ceçan, Ondoco heren egunean resuscitaturen
naiz.
64 Mana eçac bada beguira dadin sepulchrea heren
egunerano, haren discipuluéc gauäz ethorriric, hura ebats ezteçaten,
eta populuari derroten, Resuscitatu da hiletaric: eta halaz baitate
azquen errorea lehena baino gaichtoago.
65 Eta erran ciecén Pilatec, Badituçue goardac:
çoazte, segura çaitezte daquiçuen beçala.
66 Hec bada ioanic segura ceçaten sepulchrea, harria
ciguilaturic, goardequin.
CAP. XXVIII.
1 Emazteac sepulchrera ethorri. 2 Lurra ikaratu,
eta Aingueruä cerutic iautsi. 6 Christ resuscitatu. 9 Emaztey
bidera ilki. 17 Discipuluey aguertu, eta heçaz adoratu. 19
Bere Apostoluac predicatzen eta batheyatzen artzera igorri.
1 Eta Sabbath azquencean asteco lehen arguitu behar cen
egunean, Maria Magdalena eta Maria bercea ethor citecen sepulchrearen
ikustera.
2 Eta huná, lur ikaratze handibat eguin cedin:
ecen Iaunaren Aingueruä iauts cedin cerutic, eta ethorriric aldara
ceçan harria borthatic, eta iarriric cegoen haren gainean.
3 Eta cen haren ikartzea chistmista beçala, eta
haren abillamendua churi elhurra beçala.
4 Eta haren beldurrez, ici citecen goardác, eta
hilac beçalaca citecen.
5 Baina ihardesten çuela Aingueruäc erran
ciecén emaztey, Çuec eztuçuela beldurric: ecen badaquit
Iesus crucificatu içan denaren bilha çabiltzatela:
6 Ezta hemen: ecen resuscitatu içan da, erran çuen
beçala: çatozte ikussaçue Iauna eçarri içan
cen lekua.
7 Eta bertan ioanic erreçue haren discipuluey,
ecen resuscitatu dela: eta huná, çuen aitzinean doa Galileara:
han hura ikussiren duçue. Huná, erran drauçuet.
8 Eta bertan partituric monumentetic iciapen eta bozcario
handirequin, laster eguin ceçaten haren discipuluey declaratzera.
9 Baina hec haren discipuluey declaratzera cioacela, huná,
Iesus aitzinera ethor cequien, cioela, Vngui hel daquiçuela. Eta
hec hurbilduric lot cequiztén haren oiney, eta adora ceçaten
hura.
10 Orduan dioste Iesusec, Eztuçuela beldurric:
çoazte, declara ieceçue ene anayey, doacen Galileara: eta
han ikussiren nauté.
11 Hec partitu eta, huná, goardetaric batzu ethor
citecen hirira, eta declara cietzén Sacrificadore principaley eguin
içan ciraden gauça guciac.
12 Orduan bilduric Ancianoequin, eta conseillu harturic,
diru somma ona eman ciecén gendarmesey:
13 Cioitela, Erraçue, Haren discipuluéc
gauaz ethorriric, hura ebatsi vkan duté gu lo gaunçala.
14 Eta baldin hori gobernadoreac ençun badeça,
guc sinhets eraciren draucagu, eta eguitecotaric idoquiren çaituztegu.
15 Eta hec diruä harturic eguin ceçaten iracatsi
içan ciraden beçala: eta publicatu içan da propos
haur Iuduén artean egungo egunerano.
16 Baina hameca discipuluac ioan citecen Galilearát,
mendira, non ordenatu baitzarauen Iesusec.
17 Eta hura ikussiric adora ceçaten: eta batzuc
duda ceçaten.
18 Eta hurbilduric Iesus minça cequién,
cioela, Eman içan çait niri bothere gucia ceruän eta
lurrean.
19 Çoazte bada eta iracats itzaçue gende
guciac: batheyatzen dituçuela Aitaren eta Semearen eta Spiritu sainduaren icenean:
20 Iracasten dituçuela nic manatu drauçuedan
guciaren beguiratzen: eta huná, ni çuequin naiz bethiere
munduaren finerano. Amen.
